© afp. Duizenden moslimpelgrims arriveren in Mecca voor de Hadj.

6 miljoen pelgrims en een nieuw virus is het recept voor rampspoed

Het nieuwe MERS-virus dat in maart 2012 in Jordanië werd ontekt is met 55% overlijdensrisico een stuk dodelijker dan zijn broertje SARS uit 2003, waarbij slechts een kans van 9,6% bestaat dat het dodelijk is.
Onderzoekers weten niet waar het vandaan komt, maar wel dat het infecties aan de luchtwegen veroorzaakt waarbij zo’n ernstige longontsteking kan optreden dat de patiënt moet worden beademd. In tegenstelling tot SARS kan MERS ook de nieren aantasten en wordt het verspreid via urine, besmette medische instrumenten, menselijk contact en hoesten.

Er zijn inmiddels 77 gevallen bevestigd door laboratoria , waarvan 62 in Saudi-Arabië. 34 van deze patiënten zijn inmiddels overleden. Met de bevestiging van twee gevallen in Duitsland en Engeland en twee verdachte gevallen in Frankrijk heeft MERS het Arabische continent al verlaten, maar het ging in alle gevallen om personen die hadden door het Midden-Oosten hadden gereisd. Tot nu toe is het redelijk gelukt om het virus te isoleren.

In 2003 waarschuwden de gezondheidsraad voor reizigers die in vliegtuigen het SARS virus eenvoudig konden verspreiden, maar nu de concentratie van MERS-patiënten zich in Saudi-Arabië bevindt, is de jaarlijkse Moslimpelgrimstocht Hadj een zeldzaam risico om van deze, nu nog, overzichtelijke uitbraak razendsnel een wereldwijde pandemie te maken.

6 miljoen pelgrims
Tijdens de heilige maand na de zomer komen miljoenen pelgrims van over de hele wereld bijeen in Mekka voor de Hadj. In 2012 waren het er 6 miljoen en de voorspellingen zijn dat er dit jaar nog meer mensen zullen afreizen. Het is de grootste jaarlijkse migratie in de menselijke geschiedenis. Het beschermen van de pelgrims ligt traditiegetrouw bij de Koninklijke familie van Saudi-Arabië, die de het ministerie van gezondheid heeft ingeschakeld om de bron van het MERS virus te traceren en ervoor te zorgen dat het virus wordt geïsoleerd.

De Saudi-Arabische overheid heeft al gevraagd om het aantal visa voor pelgrims dit jaar met 20 tot 50% terug te brengen in verband met werkzaamheden aan de Grote Moskee. Het is niet duidelijk of deze aankondiging toevallig gelijktijdig komt met de MERS uitbraak, of dat het een discrete manier is om de hoeveelheid pelgrims te beperken zonder paniek te veroorzaken.

1,6 miljoen vluchtelingen in barre omstandigheden
Het zijn overigens niet alleen de pelgrims die voor een serieus risico zorgen, Saudi-Arabië heeft 7,5 miljoen immigranten op de arbeidsmarkt. Daarvan hebben er, volgens een New York Times rapport, sinds 1 april 124.000 ongeregistreerd het land verlaten. Daarnaast zijn er de drommen Syrische vluchtelingen in de regio, op dit moment door de Verenigde Naties geschat op 1.6 miljoen individuen buiten Syrië en 4,25 miljoen die binnen Syrië in rampzalige sanitaire condities leven en waar hygiëne ver te zoeken is. De Wereld Gezondheid Organisatie(WHO) heeft zijn zorgen uitgesproken.

Delen van informatie is moeilijk
Hoewel de WHO Saudi-Arabie heeft geprezen voor het treffen van accurate maatregelen, kan het probleem niet alleen worden opgelost door de onderbezette en overwerkte lokale autoriteiten. Er moet meer gebeuren dan slechts het isoleren van het virus. De Saudi’s hebben hulp nodig. Volgens Foreign Policy.com beschikt de Erasmus universiteit in Rotterdam inmiddels over een sample MERS-DNA, maar door de voorzorgsmaatregelen voor het vervoer van de samples blijkt het moeilijk om de sampels op meer plaatsen te verspreiden voor onderzoek. Zo wacht het Amerikaanse U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC) als sinds oktober 2012 op een onderzoeksstaal omdat de juridische afdelingen van het Erasmus en het CDC het niet eens kunnen worden over patentrechten.

Daarnaast heeft de WHO ook haar eigen organisatorische problemen: de spoedgevallenafdeling komt 10 miljoen te kort om de rest van het jaar te halen. En hoewel de WHO zijn best doet kennis te delen en de dialoog gaande te houden, werd een driedaagse bijeenkomst van 100 deskundigen in Caïro een mislukking omdat er alleen oppervlakkige afspraken konden worden gemaakt.

Natuurlijk is het belangrijk dat grote stroom mensen die jaarlijks door Saudi-Arabië wordt gecontroleerd, natuurlijk moet de dierlijke bron van het MERS-virus zo snel mogelijk worden achterhaald zodat het virus kan worden geïsoleerd. Maar als de internationale hindernissen voor transparant onderzoek en het delen van informatie blijven bestaan is er het risico op een pandemie en kan MERS de pest van de 21e eeuw worden.

http://www.trouw.nl/tr/nl/4728/Islam/article/detail/3467825/2013/06/30/6-miljoen-pelgrims-en-een-nieuw-virus-is-het-recept-voor-rampspoed.dhtml