Personent Hodie is een kerstlied in het Latijn geschreven dat oorspronkelijk werd gepubliceerd in het Finse liedboek Piae Cantiones uit 1582, in een volume van 74 middeleeuwse liederen verzameld door Jacobus Finno (Jaakko Suomalainen), een Zweedse lutherse geestelijke.
Het liedboek vond zijn oorsprong in de bibliotheken van zangscholen in de kathedraal , waarvan het repertoire sterke banden had met het middeleeuwse Praag, waar administratieve studenten uit Finland en Zweden generaties lang hadden gestudeerd.
Een melodie gevonden in een manuscript uit 1360 uit de nabijgelegen Beierse stad Moosburg in Duitsland lijkt sterk op elkaar, en het is uit dit manuscript dat het lied meestal gedateerd is.
De Latijnse tekst is waarschijnlijk een muzikale parodie op een eerder 12e-eeuws lied dat begint met ‘intonent hodie voces ecclesie’, geschreven ter ere van Sint Nicolaas , de patroonheilige van Rusland, zeelieden, prostituees en kinderen – aan wie hij traditioneel geschenken brengt op zijn feestdag, 6 december.
Hugh Keyte en Andrew Parrott merken op dat twee van de verzen een ongebruikelijke dubbele herhaling hebben (“Submersum, -sum, -sum puerum”; “Reddens vir-, vir-, vir-ginibus”). In “intonent hodie” werden deze gebruikt om de drie jongens en drie meisjes te illustreren die door Sinterklaas werden gered van respectievelijk verdrinking en prostitutie. Liederen uit Piae Cantiones werden tot in de 19e eeuw in Finland uitgevoerd. Het boek werd bekend in Groot-Brittannië nadat een zeldzaam exemplaar van Piae Cantiones van Peter van Nyland als geschenk werd geschonken aan de Britse minister in Stockholm . Hij gaf het vervolgens aan John Mason Neale in 1852, en het was van dit exemplaar dat Neale, in samenwerking met Thomas Helmore, liedjes publiceerde in twee collecties in respectievelijk 1853 en 1854.
De grootste grap is dan ook dat wij het lied weer vanuit het Engels overnemen en er vervolgens een tekst bij maken die niet zoveel meer met Kerst te maken heeft: “God is goed altijd weer”…
Latijnse tekst:
Personent hodie
voces puerulae,
laudantes iucunde
qui nobis est natus,
summo Deo datus,
et de vir, vir, vir (2x)
et de virgineo ventre procreatus.
In mundo nascitur,
pannis involvitur
praesepi ponitur
stabulo brutorum,
rector supernorum.
Perdidit, dit, dit,(2x)
perdidit spolia princeps infernorum.
Magi tres venerunt,
munera offerunt,
parvulum inquirunt,
stellulam sequendo,
ipsum adorando,
aurum, thus, thus, thus,(2x)
aurum, thus, et myrrham ei offerendo.
Omnes clericuli,
pariter pueri,
cantent ut angeli:
advenisti mundo,
laudes tibi fundo.
Ideo, o, o, (2x)
ideo gloria in excelsis Deo.