Acht jaar later. President Assad stevig op de presidentstroon. De EU weet niet meer hoe ermee om te gaan. Want de Arabische staten doen voorzichtige toenaderingspogingen om hun relaties met de Syrische regering te normaliseren. De vraag is wat de EU van plan is: volgende maand staat er alvast een EU conferentie op de agenda.
Het uitgangspunt voor het verlenen van hulp was en is afhankelijk van het succes van het door de VN geleide vredesproces. Dat zit muurvast. Met eisen die niet verschillen van deze van acht jaar geleden. De hiervan losstaande conferenties met de drie voogden, Rusland, Turkije en Iran bereikten meer resultaten omdat die op een realistischer leest geschoeid werden. Rusland blijft druk zetten op de EU-lidstaten om te helpen bij de heropbouw van Syrië. Italië, Oostenrijk en Hongarije willen met de Syrische regering praten. Geruchten over de heropening van de Italiaanse ambassade in Damascus doen de ronde. Assad verwijt de EU dat het visa van diplomaten in Beiroet, die toegang moeten geven aan het Syrische grondgebied, geschorst heeft.
De Poolse regeringspartij zou bereid zijn woningen en scholen te financieren zodat Syrische vluchtelingen naar huis kunnen keren, maar blijft achter het officiële EU-standpunt staan dat Syrië niet mag geholpen worden bij de wederopbouw tot er een politieke oplossing op tafel ligt.
Frankrijk, Duitsland en het V.K. houden het been stijf: Assad moet eerst zijn biezen pakken eer er hulp geboden wordt of diplomatische contacten hersteld worden. Integendeel, zij dringen aan op strengere regels voor hulp, waarbij ze de geruchtenmolen op volle toeren doen draaien dat er “slechts” humanitaire hulp “toegestaan” wordt aan regeringsgetrouwen.
Zweden, Spanje en Ierland zien er geen heil in vluchtelingen terug te sturen zolang hun woningen verwoest zijn.
En dan wordt in alle duidelijk gezegd waar het om draait: “De geopolitieke toestand laat ons niet toe onze chequeboek boven te halen. Het is een drukmiddel en we kunnen het énige drukmiddel dat we hebben niet zomaar weggeven.” Drukmiddel, diplomatisch synoniem van “chantage”.
Een VN agentschap schat dat de oorlog $ 388 miljard economische schade gekost heeft aan Syrië.
Tijdens de EU-Arabische top in Egypte werd er zijdelings over Syrië gesproken en de mogelijkheid Syrië opnieuw tot de Arabische Liga toe te laten. Trouwens, zoals gebruikelijk werd er luid voor elkaar geapplaudisseerd “het was een succes”. Opvallend, de Arabische Wereld stond op zijn strepen: ze hebben geen lessen te leren over mensenrechten (m.n. de doodstraf, die – ter herinnering – ook in het democratische land bij uitstek, de VSA, nog als ultieme strafmaatregel toegepast wordt, gaat onze regering daar ook lobbyen tégen de doodstraf?), ieder zijn eigen cultuur en normen… zo gaan we overeenkomen… moeit u niet… Luister eens naar gastheer, de Egyptische president al- Sisi, hij alludeert zelfs op de toestand in Syrië:
Onze geliefde EU-Commissie heeft naar verluidt 1.1 miljard euro in een spaarpot zitten voor hulp aan de burgerbevolking in Syrië, maar niet alles werd uitgegeven wegens toegangsproblemen. Toegangsproblemen? Wat er niet bij vermeld wordt is dat dit geld niet bedoeld is voor de burgerbevolking in regeringsgebied, maar wel voor de zgn. “gematigde rebellen” die zich nu in de terroristische oase van Idlibistan ophouden. Assads regering wordt verweten dat zij weigert als doorgeefluik naar Idlibistan te fungeren.
Andere voorwaarden voor hulp zijn o.a. toegang tot politieke gevangenen, stopzetten van verplichte legerdienst, lukrake arrestaties en de inbeslagname van eigendommen.
Welke “onafhankelijke” instantie is voldoende “onafhankelijk” om hierop toe te zien?