We hebben enkele trefwoorden in zijn tekst cursief geplaatst.  Kwestie van te weten waar de klepel hangt. Want als we Holslags redenering volgen, dan vallen onze bezoekers onder zijn ‘ongezond-verstand-categorie’.  Waarvoor plaatsvervangend onze verontschuldigingen.

Bij zoveel ‘verdwaasdheid‘ geen onnodige luxe.  Want Holslags ‘kenniskloof‘ moet geduid worden.  Kwestie van een zelfverklaarde ‘intellectueel‘ en ‘kaviaar-socialist’ te herkennen.  Het plebs heeft er niets van begrepen.  Referenda moeten verboden worden. Je ziet wat er van komt.  Ondankbaar zootje.  Lachwekkende vertegenwoordiging van de ‘democratie‘.  Te banaal om een mening te mogen hebben.  Laat staan te uiten.  Quantité négligeable, nietwaar? Want dankzij hun stammenstrijd worden de échte leiders verdreven.  Boris Johnson, de Britse evenknie van Donald Trump… Hoeveel lager kan men zinken?   Er valt toch veel te zeggen voor een vruchtwaterpunctie waarbij de foetus op zijn/haar willoosheid onderzocht wordt en een abortus verplicht wordt.  En als dat dan voorlopig nog onwettig is, dan moet het onderwijssysteem zijn rol spelen. Laten we bovendien even stilstaan bij de grootmachten die op de loer liggen om het weerloze Groot Brittannië te overvallen.  En neen, we hebben het hier niet over de Vikingers.  De Russen kunnen het niet zijn want quasi heel de NAVO heeft aan de buitengrenzen van de EU hun stellingen opgebouwd.  Zou hij de Amerikanen bedoelen?

We citeren de onnavolgbare Jonathan Holslag:

Applaus is niet verplicht.

“De echte verliezer van het Britse referendum

Of het nu zou uitgedraaid zijn op een nipte overwinning of een nipte nederlaag voor het Brexit-kamp: de echte verliezer is het gezond verstand. Dat geldt zo voor deze volksraadpleging, voor het Oekraïne referendum in Nederland en voor zovele andere momenten die beslissend waren voor de toekomst van Europa. Het probleem situeert zich op de eerste plaats bij de politieke leiders die onder druk van populisten referenda organiseren, deels als uitlaatklep en deels omdat ze zelf amper de moed hebben om tegen de stroom in te roeien.

Ik ben de eerste om te erkennen dat het Europese project mangelt en dat ons beleid ten aanzien van landen als Oekraïne met haken en ogen aan elkaar hangt. Maar om dan die kwesties te reduceren tot een simpele ja- of neen-vraag, dat houdt geen steek. Het probleem zit net zozeer bij de kiezers zelf. Opnieuw: frustratie is begrijpelijk, maar de manier waarop mensen zich wentelen in de bakken bagger en onzin van tabloids als the Sun, is alarmerend. Het bedreigt belangrijke voorwaarde van democratie, en een van de grote idealen die de verlichting voortbracht, namelijk mensen meer inzicht bij te brengen, slimmer te maken als het ware, zodat ze hun rol in de democratie ten volle kunnen spelen.

Het vereist een cultuur waarbij mensen moeite doen de roddel te doorprikken, een onderwijssysteem dat jongeren leert om te gaan met de onzin in de massamedia en ruimte voor kwaliteitsvolle berichtgeving. Je zou kunnen zeggen dat iedereen het recht heeft om zich in domheid te wentelen. Dat mag wel zo zijn, maar tegenover het recht om in een democratie macht uit te oefenen, hoe beperkt die op individueel niveau via onze stem ook is, staat de verantwoordelijkheid om dat op een geïnformeerde manier te doen, net zoals we op een hoger niveau verwachten dat onze overheid op een doordachte manier met macht omgaat.

Maar dat is dus niet het geval. Als je er de onderzoeken op naleest, is het dramatisch eigenlijk hoe het gesteld is met de kennis van de Britten over Europa. En dan laat je je van alles wijsmaken: dat Europese migranten de Britse economie schaden, bijvoorbeeld, terwijl de banken in Londen miljarden ophalen op de Europese markt, of dat Europa de status van de Groot Brittannië onderuithaalt, terwijl het de Britse regering zelf is die het land degradeert tot de poedel van Chinese, Arabische of Russische investeerders. Je hoeft geen genie te zijn om die tegenstrijdigheden in te zien.

Natuurlijk hebben de Britten het recht hun toekomst te bepalen, om uit de Europese Unie te stappen, om kritisch te zijn op de vele tekorten van het Europese project en om zich af te zetten tegen, zoals UKIP het verwoordde, een Europese culturele monocultuur. Maar ik vrees dat de verdwaasdheid waarmee velen naar het kieshok togen vooral heel duidelijk maakt dat als we onze democratie willen handhaven, we nog verdomd veel werk hebben om de kenniskloof, die niet eens hoeft samen te lopen met de inkomenskloof, te verkleinen.

Als we de banalisering niet stoppen, zal onze democratie zichzelf beetje bij beetje kapot blijven maken. Banalisering zal dan leiden tot tribalisering. Ga maar na: als het Europese project verder af zou kalven, staan er in de lidstaten geen leiders klaar on onze welvaart en veiligheid op een betere manier te verdedigen. De gedachte alleen al dat Boris Johnson de nieuwe Churchill moet worden is gewoon lachwekkend. En na Europa, daar kun je zeker van zijn, zet zich het proces gewoon door naar de regio’s: Schotland en Noord-Ierland, bijvoorbeeld. En omdat het in de regio’s vaak niet veel beter gesteld is met het leiderschap, zullen we ons terugplooien op steden en niemand weet waar dat eindigt, maar het zal ons weinig opleveren in een wereld waar grootmachten als hyena’s op de loer liggen.”