Over een zeug die geen varken is

Je ziet ze onder bloempotten, losliggende tegels, gevallen bladeren of takken, in composthopen of -vaten. Maak kennis met een platte zeug of, zoals bij ons in de streek gebruikelijk, een vet varken. De officiële naam van dit insect luidt: pissebed. En met pissen in het bed heeft het diertje – ondanks het volksgeloof – even weinig te maken als met een varken.

Een platte zeug is zoals te zien is op de kaart van de Database van de Zuidelijk-Nederlandse Dialecten (DSDD) de naam voor een pissebed in Zuid-Holland, Zeeland, delen van Noord-Brabant en het noorden van West- en Oost-Vlaanderen. Waarom wordt dit dier platte zeug genoemd en welke andere woorden zijn er in de Zuidelijk-Nederlandse dialecten voor de pissebed?

Klik hier voor een aanschouwelijke kaart met een aantal liefkozende naampjes voor de pissebed.

Blijft de vraag waarom dit nuttig wezentje – het ruimt de afval van de natuur op – pissebed heet.

Je raadde het waarschijnlijk al. Het heeft vast iets met pissen of plassen te maken! Vroeger dacht men dat de kleine kruipertjes hielpen tegen plassen in bed. Als je er een paar van in je bed legde, zou dat helpen tegen bedplassen! Of omgekeerd, als je problemen had met plassen, dan moest je enkele pissebedden vermalen en opeten. Dit middel zou een plasbevorderende werking uitlokken.