Iedereen herkent het fenomeen. Vind maar eens een bouwvakker, een loodgieter, een elektricien… een poetsvrouw binnen een redelijke termijn en aan een te betalen loon. Polen bieden dikwijls de uitkomst. In de gratis reclameblaadjes vind je hun advertenties. Is er ergens een bouwwerf, staat er steevast een minibusje met Poolse nummerplaat bij geparkeerd. Bovendien genieten Polen in tegenstelling tot sommige exotische vakkrachten een goede reputatie qua vlijt en kennis. Ze zijn hier – en in de buurlanden – dikwijls officieel aan het werk met een arbeidskaart of als onderaannemer van een bestaand lokaal bedrijf. Blijkt dat de grootste groei van buitenlandse werknemers te vinden is bij de Polen (+110%) en Roemenen (+400%), al laat de reputatie (!) van deze laatsten dikwijls – terecht of onterecht – te wensen over. Na Nederlanders (93.595) vormen de Polen de grootste groep (69.587).
Niet inbegrepen in de cijfers: buitenlanders in dienst van een belgische werkgever, zelfstandigen, schippers en vrachtwagenbestuurders internationaal transport, artiesten en… zwartwerkers.
Volgend jaar komt echter de EU-kat op de koord, want vanaf dan treedt de EU-richtlijn “gelijk loon, gelijke werkomstandigheden” in alle EU-landen in kracht. M.a.w. Poolse werknemers in tijdelijk dienstverband moeten hier en in andere EU-landen hetzelfde loon ontvangen als bij ons gebruikelijk is. Daar bovenop zijn er nog andere voordelen. (meer info) De EU houdt immers geen rekening met de (lagere) kosten van levensonderhoud in individuele EU-lidstaten.
Blijkt dat die leegloop in Polen leidt tot een volksverhuizing uit verder oostelijk gelegen landen om de Poolse werkaanbiedingen te kunnen invullen. Volgens een analyse van de Poolse Staatsbank werken er meer dan een miljoen immigranten momenteel in Polen. De meesten (900.000) komen uit Oekraïne; door hen wordt de spanning op de arbeidsmarkt enigszins getemperd. Voor de resterende 100.000 tekenen vooral Wit-Russen present. De Staatsbank nam voor deze analyse de zgn. Karta Polaka, de Polenkaart, een arbeids- of studeervisum, als basis. Deze kaart wordt als toegangsticket tot de EU gezien én als zodanig misbruikt.