A Symphony Dante’s Goddelijke Komedie, S.109 , of gewoon de “Dante Symphony”, is een programma symfonie gecomponeerd door Franz Liszt. Het is geschreven in de hoge romantische stijl, en gebaseerd op Dante Alighieri’s reis door de hel en het vagevuur, zoals weergegeven in The Divine Comedy . Het ging in première in Dresden in november 1857, met Liszt als dirigent, en werd onofficieel gewijd aan zijn vriend en toekomstige schoonzoon Richard Wagner.
Sommige critici beweren dat de Dante Symphony niet zozeer een symfonie is in de klassieke zin maar wel twee beschrijvende symfonische gedichten.
Liszt maakte schetsen voor het werk sinds de vroege jaren 1840, en in 1847 speelde hij een aantal fragmenten op de piano voor zijn Poolse maîtresse Prinses Carolyne zu Sayn-Wittgenstein .
In dit vroege stadium was het de bedoeling van Liszt dat het werk zou vergezeld gaan met een soort diashow met scènes uit de Goddelijke Komedie van de kunstenaar Bonaventura Genelli. Hij was ook van plan om ook experimenteel gebruik te maken van een windmachine op het einde van het eerste deel. Hoewel Prinses Carolyne bereid was om de kosten te dekken, kwam er niets van deze ambitieuze plannen terecht en de symfonie werd terzijde geschoven tot 1855.
In juni 1855 hervat Liszt zijn symfonie en had het grootste deel afgerond vóór het einde van het volgende jaar. Zo is het dat het werk de Dante Symphony” ruwweg samenviel met het andere symfonische meesterwerk van Liszt, de Faust Symphony , dat geïnspireerd werd door Johann Wolfgang von Goethe drama ‘s Faust . Om deze reden, worden de Dante en Faust symfonieën vaak samen opgenomen.
In oktober 1856 bezocht Liszt Richard Wagner in Zürich en bracht hij zijn Faust en Dante symfonieën op de piano. Wagner was kritisch over de fortissimo conclusie van de Dante Symfonie, hij vond het een ongepaste uitbeelding van het Paradijs. Maar Liszt werd overtuigd door Prinses Carolyne om de symfonie in een gloed van glorie te beëindigen.
Net als zijn symfonische gedichten Tasso en Les Préludes is de Dante Symphony een vernieuwend werk, met tal van orkest- en harmonische vooruitgang: wind effecten, progressieve harmonieën, experimenten in atonaliteit, ongebruikelijke toonsoorten, wisselende tempi, kamermuziek intermezzo’s en het gebruik van bijzondere muzikale vormen. De Dante Symphony is ook één van de eerste die gebruik maakt van progressieve tonaliteit, beginnend en eindigend in radicaal verschillende sleutels.