Europa is onze verdomde plicht doodskist!

Onder deze titel hield gewezen premier van België en voorzitter van de Liberale fractie ALDE in het Europees parlement, Guy Verhofstadt, afgelopen vrijdag de 31e Van der Leeuw lezing, vernoemd naar godsdienstwetenschapper en oud minister Gerardus van der Leeuw.

Verhofstadt heeft gelijk: Europa is onze verdomde plicht! Maar dan niet op de manier die hij voorstaat. Verhofstadt wil een federaal Europa met Europese belastingen, een Europees leger, een Europees buitenlands beleid en -vooral- gezamenlijke schulden. Hij wil dat de ongekozen beroepsbureaucraten van de Europese Commissie de Europese regering vormen, slechts in beperkte mate gecontroleerd door het Europees parlement. Volgens de heer Verhofstadt zijn ‘wij’ allemaal ‘Europeanen’ en zijn ‘we’ een Europees volk.

In deze toespraak betoonde de heer Verhofstadt zich opnieuw een hartstochtelijk voorstander van dat federale Europa en iedereen die het niet met hem eens is heeft er niets van begrepen. Maar hoe overtuigend zijn diens argumenten eigenlijk?  Hij heeft vanzelfsprekend het volste recht om zijn standpunten over het voetlicht te brengen, maar wat daarbij echter stoort, is de manier waarop hij dat doet. Zoals te verwachten stond zijn relaas weer eens bol van allerlei drogredeneringen. Daarom zal ik zijn lezing even met u doornemen en laten zien waarom diens manier van redeneren op zijn minst discutabel genoemd mag worden.

Het begint al meteen goed met de openingsalinea’s. Hierin suggereert Verhofstadt, dat nationalisme leidt tot (economisch) protectionisme en dat dit de belangrijkste oorzaak is van de Grote Depressie aan het begin van de vorige eeuw (hij beweert zelfs dat die depressie al in 1873 begon, overigens zonder dat nader toe te lichten, maar dat terzijde). Het venijnige van dit soort beweringen is, dat het een halve waarheid is, die gepresenteerd wordt als een absolute. Een veelgebruikte retorische truc, en niet de enige zoals verderop zal blijken. Volgens Verhofstadt leven we in een geglobaliseerde wereld, waar zo’n 500 multinationals de dienst uitmaken en daar past ‘eng nationalistisch’ denken niet bij. Verhofstadt:

“Hoe dan ook, het zijn feiten en cijfers die doen beseffen dat onze kleine Europese natiestaten niets, maar dan ook niets meer in de pap zullen hebben te brokken in de geglobaliseerde wereld van morgen. (…) Omdat het overgrote deel van onze productie en dus van onze welvaart, gewoon geen nationaliteit meer heeft.”

Verhofstadt suggereert daarmee dat tegenstanders van een federaal Europa de boot missen in een geglobaliseerde wereld. Hij vergeet daarbij te vermelden dat je heel goed als EU-handelsblok kunt optreden, wat we ook jarenlang met succes hebben gedaan. Het ging pas fout na introductie van de euro en de overtreding van de no-bail out bepalingen uit het Verdrag van Maastricht. Maar daarover uiteraard geen woord.

Hij vervolgt dan met een tirade over het ‘subsidiariteitsbeginsel’ en koppelt dat op onnavolgbare wijze aan ‘nationale’ oplossingen voor de eurocrisis (dat woord gebruikt hij wijselijk niet, maar spreekt geraffineerd van ‘wereldwijde financiële crisis’ ). Zonder enige verdere toelichting of onderbouwing poneert hij een mening als feit:

“Nationale oplossingen voorspiegelen om de wereldwijde financiële crisis te lijf te gaan, is vandaag een regelrechte absurditeit. (…) En inzake het bestrijden van de economische en financiële crisis, is dat zonder twijfel het Europees niveau.”

Zonder twijfel. Punt. In de argumentatieleer noemt men een dergelijke manier van redeneren het argument ‘Ad verecundiam‘, het autoriteitsargument. Op zichzelf is het autoriteitsargument geen drogreden. Het steunt echter op een onderliggende, verborgen aanname, namelijk dat spreker en toehoorders de betreffende autoriteit ook als zodanig erkennen. Klopt die verborgen aanname niet, dan is logischerwijs ook het autoriteitsargument niet correct. In dat geval is sprake van een drogreden.

Maar de heer Verhofstadt is nog niet klaar, hij vervolgt met:

Verder lezen deel 1
http://www.dagelijksestandaard.nl/2013/10/europa-is-onze-verdomde-plicht

Verder lezen deel 2;
http://www.dagelijksestandaard.nl/2013/10/europa-is-onze-verdomde-plicht-deel-2