Op de heiligenkalender staat vandaag, 2 maart, Karel de Goede (… Carolus Bonus, Charles le Bon, Carlos el Bueno) vermeld. We laten hem even zelf aan het woord:

“Zeg eens eerlijk. U ziet een groepje opgeschoten jongeren autoruiten kapotslaan, of spiegels afbreken. Zou u er iets van zeggen? Of toch maar liever doorlopen? Of u ziet dat twee kerels een fiets meenemen. Zou u beginnen te roepen? Of denkt u aan al die keren dat iemand er wat van zei en in elkaar geslagen werd, of zijn goede burgerschap zelfs met de dood moest bekopen?

Mijn vader zei d’r wat van. En moest het inderdaad met de dood bekopen. Ik was nog een kind van twee. Mijn vader was de koning van Denemarken: Knud de Vierde. Hij nam het op voor de arme mensen. Hij beschermde ze tegen de arrogantie van kwaadwillende edellieden. Hij pikte het niet, als ze mensen bedreigden, beroofden of toetakelden. Ze hebben hem nota bene in de kerk overvallen. Daar draagt de koning geen wapens. Hij kon zich niet beschermen, en werd op lafhartige wijze gedood. Mijn moeder, de koningin, moest vluchten. Met mij. Ze ging terug naar haar familie, hier in Vlaanderen. Ze heeft me er vaak over verteld. Ze had er veel verdriet van. Maar ze besloot haar verhaal altijd met de woorden: “Maar jongen, ik zou er nog veel meer verdriet van gehad hebben, als hij niks gedaan had. Nu kunnen we trots zijn op je vader.”

Bent u trots op die slachtoffers van zinloos geweld? Houdt u ze in ere? Zou u hun voorbeeld volgen?

U hoeft geen antwoord te geven. Maar laat ik u zeggen: ik heb het voorbeeld van mijn vader gevolgd. En met mij is het net zo gegaan. Op een goed moment werd ik graaf van Vlaanderen. Mijn thuiskasteel stond in Brugge. Toen brak er hongersnood uit. Ik verbood bier te brouwen, zodat alle graan gebruikt kon worden voor de broodproductie. Bovendien droeg ik de bakkers op kleine broodjes te bakken, zodat ook arme mensen nog brood konden kopen. Ik ging persoonlijk het land in om te zien of er wat van mijn maatregelen terecht kwam. Tijdens mijn afwezigheid liep een schip de haven binnen dat volgeladen was met graan. Een paar rijke stinkerds maakten van mijn afwezigheid misbruik en kochten de hele lading op, verborgen die in de kelders van hun kasteeltje en maakten er op de markt woekerprijzen voor. Toen ik thuis kwam en ervan hoorde, heb ik die lui onmiddellijk ter verantwoording geroepen, het graan voor de normale prijs teruggekocht en aan armen laten uitdelen. De daders behoorden tot een omhoog gevallen familie: ze wilden graag bij de adel horen, hadden er ook geld genoeg voor, maar waren nu eenmaal niet van adel. Ik heb ze ontslagen uit alle belangrijke openbare ambten die ze intussen bekleedden.

Mijn eigen familie waarschuwde me. Dat zou kwaad bloed zetten. Maar ik dacht aan mijn vader. Andere edelen begonnen mij belachelijk te maken. Ze noemden mij: “Karel de Dwaze”, “Karel de Gek”, “Karel de Stomme”. Maar ik hoorde de stem van mijn moeder: “Zorg dat ik net zo trots op jou kan zijn als op je vader.”

De gestrafte familie nám wraak. Niet op mij. Maar op arme lieden die het recht niet hadden wapens te dragen, en zich dus niet konden verweren toen hun boerderijtjes geplunderd en ik brand gestoken werden. Weer trad ik streng op en liet de daders gevangen zetten. Weer werd ik door mijn familie gewaarschuwd: “Wees toch voorzichtig. Ze zullen je terugpakken.” Ik heb alleen maar geantwoord: “Als ik dit met mijn leven moet bekopen, dan is het de prijs waard.”

Net als mijn vader hebben ze mij gedood, toen ik in de kerk de mis bijwoonde.

Wat zou u gedaan hebben in mijn plaats?

Zou u gezwicht zijn voor de angst en de terreur? En maar liever niks hebben gezegd? Of zou u pal zijn blijven staan voor uw principes? Doe dat dan, zo bid ik u, en zeg er wat van, als mensen de samenleving in uw omgeving onveilig maken. Ik kan het Jezus nazeggen: Denk maar aan mij en aan mijn vader.”

Op de plek van zijn dood is sinds enige jaren een gedenkteken aangebracht. Zijn relieken bevinden zich in de Brugse St.-Salvatorkerk. Hij werd zalig verklaard in 1883 door paus Leo XIII.

Wat heeft Karel de Goede betekend voor Vlaanderen?

In de eerste plaats heeft hij de ontwikkeling van de steden mogelijk gemaakt en gesteund. In de tweede plaats heeft hij ervoor gezorgd dat Vlaanderen in vrede leefde met Engeland, wat economisch een bijzonder goede zaak was. In 1120 ondertekende hij een vredesverdrag met Hendrik I, koning van Engeland. Zijn grootste faam, en misschien wel één van de redenen om hem zalig te verklaren, kreeg hij door de hulp die hij aan het volk verstrekte tijdens de grote hongersnood van 1124-1125. Verder is zijn beleid gekenmerkt door de Pax Dei, de godsvrede die hij instelde en waarmee hij bezittingen van het volk en de kerk verdedigde tegen allerhande profiteurs. Daaraan dankte hij ook zijn bijnaam. (…)