Een verslag uit Syrië zonder poco bril

Goede Vrienden,

Onze hoofdaandacht blijft gaan naar de hulpverlening aan de slachtoffers in Lattakia en Aleppo. We zijn zeer dankbaar om de uitzonderlijke financiële steun die ons werd verleend. We moeten hiervoor de uitdrukkelijke dank overbrengen vanwege moeder Agnes-Mariam en zr. Carmel die blij zijn zoveel concrete hulp te kunnen organiseren. In bijgevoegd bericht geven we enkele foto’s.* Moge God alle gulle gevers overvloedig zegenen.

Al waren we in het verleden geen voorbeeld van strikte volgzaamheid van medische voorschriften, we begrijpen nu dat we enkele dagen geen computer mogen gebruiken, indien we ons één goed (gebrekkig) oog niet helemaal willen verliezen. In dat geval zou voor mij als het ware het licht uitgaan. Vandaar nogmaals een erg beperkt  bericht. Toch konden we niet nalaten op de valreep een artikeltje te wijden aan het uitzonderlijk belang van het oude Antiochië in Syrië, de plaats van de oorspronkelijke twee-eenheid van de Kerk (dat nu omwille van het Franse verraad Antakia in Turkije is geworden).

Dit is de link van ons interview van 2, 20 u met Epoché waarin wij vrij konden praten en het ook gedaan hebben: 

P. Daniel, Mar Yakub, Qâra, Syrië, 24.3.23

*kunnen wij wegens technische onvolmaaktheden niet plaatsen. De foto’s zijn naar alle waarschijnlijkheid binnenkort te bekijken op (4) Deir MarYakub El Mukata | Facebook.

Maryakubcharity | La charité du Christ nous presse

Flitsen

Deze vierde zondag van de veertigdagentijd in de byzantijnse liturgie is gewijd aan de hl. Johannes Climacus, een geëerde asceet en abt van het klooster van de Sinaï (+ rond 649) (zie video’s). Naar aanleiding van de droom van Jakob in Betel met de ladder naar de hemel (Genesis 28, 10-22), schreef hij de “klimax” (Grieks voor ladder), de Scala Paradisi, de Paradijsladder, die heel populair werd. Hij schreef dit alles vanuit eigen persoonlijke ervaring en gebed. Het is een volledige verhandeling over het geestelijke leven voor de monnik, vanaf de verzaking aan de wereld tot de volmaaktheid van de liefde. Het is een opgang naar God in 30 stappen, die in de kloosters tijdens de vasten gelezen werd. Het eerste deel handelt over de overgang van de breuk met de wereld naar het “kindschap” van God. Je kunt geen geestelijk leven leiden als “kind van God” als je vol zit van wereldse gedachten en levenswijzen. Het tweede deel beschrijft de strijd tegen de hartstochten, die wel goed zijn in zich, maar moeten gezuiverd worden. Het derde deel beschrijft de volmaaktheid in geloof, hoop en liefde, die leidt tot de innerlijke rust en vrede van de ziel (de “hysechia”). Boven op de ladder staat God de monnik op te wachten. Enkele jaren voor zijn dood trok de hl. Johannes Climacus zich terug in een kluizenaarsleven. Heel zijn leven verliep tussen de Tabor en Sinaï. (Paus Benedictus XVI wijdde hieraan een boeiende catechese, 11 februari 2009). Deze Paradijsladder is een geschikte handleiding.

Antiochië, de oorspronkelijke twee-eenheid van de Kerk

In Antiochië (van Syrië) ontstond de originele twee-eenheid van de Kerk met gelovigen uit de joden (ecclesia ex judaeis) en gelovigen uit de volken (ecclesia ex gentibus). Daar werden  deze laatsten voor het eerst “christenen” genoemd.

Na de steniging van Stephanus brak er een grote vervolging uit tegen hen die in Jezus geloofden. Vanuit Jeruzalem vluchtten vele joden die in Jezus geloofden naar Antiochië. Tegelijk waren er steeds meer heidenen die in Jezus geloofden en die zich in Antiochië vestigden.  De apostel Paulus heeft zich samen met Barnabas gedurende een jaar toegewijd aan de vorming van deze groeiende groep. Hier hebben ze wellicht ook Lucas tot het geloof gebracht. Hier ontstaan ook grote spanningen rond de vraag: moeten heidenen niet eerst jood worden om in Jezus te kunnen geloven? In ‘het eerste concilie van Jeruzalem’ (Handelingen 15) werd de belangrijke beslissing genomen dat gelovigen uit de volken niet eerst jood moeten worden maar hun identiteit mogen bewaren om het geloof in Jezus te aanvaarden. In die zin had Paulus de universaliteit van het geloof in Jezus al begrepen. Dit besluit veroorzaakte een explosie van geloof onder de heidenvolken. Paulus zal zijn missiereizen vanuit Antiochië organiseren.

Onder het Romeinse Rijk was Antiochië de hoofdstad van Syrië met ’n half miljoen inwoners. Hier was de apostel Petrus (’n jood) gedurende zeven jaren de eerste bisschop, vooraleer hij naar Rome trok. Zijn opvolger, Ignatius van Antiochië (alles behalve een jood) zal hier de kerk uitbouwen vooraleer hij in Rome rond 110 de marteldood sterft.

In de 6e eeuw wordt Antiochië door verschillende aardbevingen verwoest. Resten van de kerk van de heilige Petrus, in rotsen uitgehouwen en mogelijk de eerste kerk uit de geschiedenis van het christendom, blijven bewaard. Hoewel de kruisvaarders op heldhaftige wijze de stad trachten te verdedigen zal ze door in 1268 definitief verwoest worden*.

*Conquest of Antioch (1268): Letter of Baybars (d. 1277) to Bohemond VI (d. 1275)

Na de eerste wereldoorlog valt Antiochië onder Frans mandaat. Het wordt een ingewikkelde geschiedenis waardoor het hele Midden Oosten in stukken wordt verdeeld. Uiteindelijk verloochent Frankrijk een glorieus hoofdstuk uit de geschiedenis van het christendom door het oude Antiochië van Syrië aan Turkije af te staan, wat Syrië nooit aanvaard heeft. We geloven ook niet dat er één patriarch van Antiochië, hetzij katholiek hetzij orthodox, bereid is om zijn zetel in Damascus te verplaatsen naar het oorspronkelijke Antiochië (nu Antakia in Turkije).

In het midden van de jaren’90 ontstond de wereldwijde oecumenische beweging “Op weg naar het Tweede Concilie van Jeruzalem” (Toward Jerusalem Council II, afgekort: tjcii). Immers sinds de explosie van gelovigen uit  de volken werd de Kerk steeds meer een Kerk van uitsluitend heidengelovigen. Overigens werd Jerusalem in 70 door de Romeinse generaal Titus geheel verwoest en nam Antiochië de erfenis van Jeruzalem al over. Joden die in Jezus geloofden, nu messiaanse joden genoemd, verdwenen steeds meer en waren zeker vanaf de 4e eeuw niet meer aanwezig. In de komende eeuwen zal het nog erger worden. Joden die in Jezus willen geloven, zullen hun identiteit zelfs moeten afzweren, hoe onbegrijpelijk en onverantwoord ook. Het Tweede Vaticiaans Concilie zal met het decreet “Nostra Aetate” terug tot inzicht komen, dat zowel bij joden als bij  christenen steeds meer zal doordringen: de oorspronkelijke Kerk van Jezus was een twee-eenheid. Hieruit ontstond ook de gezamenlijke gebeds- en bekeringsbeweging van tjcii.

In 2000 zal moeder Agnes-Mariam samen met de zegen van de inmiddels overleden bisschop Ibrahim Nehme met het klooster Mar Yakub de “Orde van de eenheid van Antiochië” stichten. We kunnen hierbij concreet twee fazen onderscheiden. We ijveren voor een grotere eenheid onder alle gelovigen en patriarchaten van Antiochië. We willen er voor zorgen dat ze zich hier steeds meer thuis voelen. Vervolgens willen we ervoor ijveren dat eens de “christenen” tot de messiaanse joden kunnen zeggen: jullie zijn welkom in de Kerk van Jezus Christus en jullie mogen ten volle jullie joodse identiteit bewaren! Dit zou dan het vervolg zijn op de het “eerste concilie van Jeruzalem” uit Handelingen 15 waar de apostelen (joden) tot de heidengelovigen gezegd hebben: jullie zijn welkom en jullie hoeven geen jood te worden maar mogen jullie eigen identiteit bewaren om in Jezus te geloven.

Laten we terugkeren naar Jeruzalem, langs Antiochië.

(Iets van het besef van de grootheid van Antiochië vonden we bij Antoine de Lacoste: https://www.lesalonbeige.fr/dantioche-a-antakya-des-premiers-chretiens-a-lannexion-turque/)

Varia