Een verslag uit Syrië, zonder poco bril

Goede Vrienden,

Ieder mens is geschapen naar Gods Beeld, met een (op aarde) onverzadigbare verlangen naar God.  De heilige Augustinus heeft  dit perfect begrepen én doorleefd.   Ziehier nu een negatief voorbeeld.

Sigmund Freud (1856-1939) was een Oostenrijks zenuwarts en de grondlegger van de “psychoanalyse”. Volgens hem is de seksuele drift zowat de meest belangrijke  primaire drift en zijn de verdrongen seksuele verlangens de oorzaak van psychologische problemen, die hij ijverig “analyseert”.  Niet alleen in de universiteiten werden zijn theorieën onderwezen, ze hadden ook veel invloed in het dagelijkse leven. Onbewuste versprekingen of handelingen werden dikwijls geïnterpreteerd  als verdrongen seksuele behoeften. Zijn invloed drong ook door tot de kunst, zoals bij de Franse schrijver André Breton (+ 1966), de grondlegger van het “surrealisme”. Het surrealisme tracht het onzichtbare uit te drukken door het on/onderbewuste weer te geven.

Wist je dat de slappe, uitgelopen uurwerken die Salvator Dali in 1931 schilderde, wijzen op impotentie? (aldus werd ik zelf door een “kunstkenner” deskundig voorgelicht!) De invloed van Freud is en blijft groot. Hij werd en wordt door sommigen nog beschouwd als een van de grote wetenschappers.

Vanuit verschillende hoeken kwam er scherpe kritiek.  De Britse auteur Richard Webster (+ 2011) stelt dat hysterie helemaal geen psychische oorsprong heeft, zoals Freud beweert, maar het gevolg is van hersenbeschadiging.  De voormalige psychoanalytica Alice Miller (+ 2010) wijst de psychoanalytische theorie en praktijk radicaal af als ongeschikt om de ware  oorzaken van traumatische herinneringen te  ontdekken. Hiermee worden volgens haar de ware seksuele misbruiken eerder toegedekt.

Uiteindelijk heeft de Nederlandse socioloog en historicus,  professor Han Israëls, Sigmund Freud ontmaskerd, vooral in zijn grondige studie: De Weense kwakzalver. Honderd jaar Freud en de freudianen, Amsterdam, Bakker, 1999.

Een van de beroemdste patiënten van Freud is Anna O, waarvoor  dr. Jozef Breuer, de leermeester van  Freud, een praatkuur (“gesprekstherapie”) onder hypnose had uitgedacht. Freud vond dit zo geweldig dat hij er samen met Breuer een boek over schreef. Hij stelde de behandeling voor als een geweldig therapeutisch succes en beweerde dat ze daarna op vakantie vertrok. Voor hem was dit zowat het startpunt van zijn psychoanalyse. In feite stopte de behandeling omdat ze in een gekkenhuis moest worden opgenomen. Haar echte naam was  Bertha Pappenheim, een joodse activiste tegen vrouwenhandel.

Een andere beroemde patiënt is de “Wolvenman” (Sergei Konstantenovitsj Pankejev), die Freud opvoert als het bewijs van het succes van zijn methode. Deze man was echter op 80 jarige leeftijd nog steeds de dwangneuroticus die hij in het begin van de behandeling was. Freud geeft uitvoerige beschrijvingen van beroemde personen. Van Leonardo Da Vinci zegt hij dat hij latent homoseksueel is, waarvoor hij steunt op een zogenaamde autobiografische passage, waarvan Freud goed wist dat ze vervalst was. Het grondige speurwerk van Han Israëls levert resultaten op die elke verbeelding tarten. Sigmund Freud en de Berlijnse chirurg Wilhelm Fliess hebben even de excentrieke opvatting gekoesterd dat bepaalde seksuele problemen verholpen kunnen worden door een operatie aan de neus. Freud stuurt de jonge patiënte Emma Eckstein naar de chirurg. Na de operatie laat Fliess gaasverband in de wonde achter zodat ze niet geneest en blijft bloeden. In zijn briefwisseling met de chirurg beweert Freud dat de bloedingen veroorzaakt worden door de onbewuste verlangens van zijn patiënte (“wensbloedingen”!). In de briefwisseling die zijn dochter Anna in 1950 uitgeeft worden alle hinderlijke passages netjes geschrapt.

Het besluit van prof. Israëls is sterk onderbouwd. Sigmund Freud was een bedrieger, een leugenaar. De enkele feiten die hij aanbracht waren verzonnen of gemanipuleerd. De manier waarop hij patiënten behandelde was onverantwoord en onethisch.  De grote invloed van Freud in de moderne maatschappij belet niet dat hij  een kwakzalver  is en dat  zijn pseudo wetenschappelijk werk kwakzalverij blijft.

Ziehier nog een waar gebeurd verhaal ter bevestiging. Een jonge vrouw wordt opgenomen in een bekend Vlaams psychiatrisch instituut, dat nog onder leiding staat van religieuzen en waarvan de directrice een zuster/religieuze is. De jonge vrouw heeft een ongelukkige relatie met haar moeder en lijdt aan anorexia. Ze vraagt om tijdens het weekend vrij te zijn omdat ze graag een priester wil bezoeken, zonder te zeggen waarom. Jaren geleden had zij immers met heel het gezin bij die priester een gezinsretraite gevolgd, wat op haar een grote indruk had gemaakt. Telkens wanneer ze het moeilijk had schreef ze een lange brief naar deze priester. De psychiater en het verplegend personeel hadden het sterke vermoeden dat ze hiermee een seksuele relatie had, wat geenszins het geval was. Weken lang werd ze onder druk gezet opdat ze zou toegeven dat ze met deze man een relatie had. Zij bleef ontkennen en verder zwijgen.  Wanneer ze na lange tijd voor het eerst een weekend naar huis mocht, ging ze recht naar deze priester. Ze was zich bewust van ernstige zonden en wilde biechten om het sacrament van de verzoening te ontvangen. Ze kreeg vergeving en keerde verlicht en met een blij gemoed terug. Na korte tijd werd ze ontslagen uit de psychiatrie. Haar verhaal en de weldaad van het sacrament van de verzoening heeft ze uitvoerig op cassette gezet en bezorgd aan de  zuster directrice van het psychiatrisch instituut, die hierop niet heeft gereageerd.

Dit toont aan dat  sommige psychiaters nog bevrijd moeten worden van freudiaanse illusies. Hun dieptepsychologie mist vooral hoogte, zoals Victor Frankl ( + 1997) leert.  Ze moeten begrijpen dat het realiseren van bepaalde waarden en het zin geven aan zijn leven belangrijker zijn dan seksuele driften te bevredigen of lust te verwerven.  Dit draagt ook meer bij aan onze geestelijke gezondheid. Dat zulks inspanningen en lijden kost, is geheel menswaardig en goed.  Het kan de verantwoordelijkheidszin versterken. Een zelfverwezenlijking nastreven louter door het voldoen van onze verlangens naar lust leidt tot  frustraties. We zijn  geroepen om onszelf te overstijgen en de rest krijgen we er dan bij. Een oog dat zichzelf wil zien, is ziek. Met onze ogen kunnen  wij wel heerlijk genieten van een panorama en van de mensen om ons heen. We zullen hierop later nog terugkomen.

https://youtu.be/IpazluZYT6c

Als besluit van de twee vorige uitweidingen kunnen we stellen: al kan de seksuele drang in een mensenleven soms zeer sterk zijn, het is niet ons diepste streven en een heilige Augustinus is voor ons een veel betere gids  naar een gelukkig leven dan een Sigmund Freud. We gaan volgende keer verder met de derde eigenschap van ons mens zijn: we zijn gewond door de zonde.

P. Daniel

Na enkele Flitsen  geven we twee heel kleine hoopvolle tekens te midden van een wereld en een Kerk, de in de  in grootste verwarring verkeren. David en Goliath over de moedige blijvende weerstand van het Syrische volk. Zovelen hongeren naar waarheid en liefde over een hindoe die katholiek werd en priester wil worden. En dit nog biedt weer een brede waaier aan informatie over Syrië, Libanon, corona, vaccins, wereldpolitiek en Kerk.

Flitsen

In de Latijnse liturgie wordt deze week het laatste deel gelezen van het boek Exodus met de geloofsafval van het hele volk en de aanbidding van het Gouden Kalf. Het boek Genesis (het grote verhaal van de wereld en de mensheid) toont hoe God nauwkeurig een paradijselijk leven voor de mens voorbereidt, dat abrupt afgebroken wordt door de hoogmoedige weigering van het eerste mensenpaar en de broedermoord door Cain. Zo verhaalt ook Exodus (de weg van de  bevrijding van het volk van God) de nauwkeurige opbouw van het verbond tussen God en zijn volk met de voorschriften voor de bouw van het heiligdom en met de “10 Woorden” of geboden, de soliede basis voor iedere gelukkige  samenleving. En plots gaat het volk een stierenbeeld aanbidden.

Er gaat geen enkele redelijke bezinning of voorbereiding aan vooraf, er is alleen een ongeduldige impuls en een dwangmatige druk.  En iedereen helpt plots mee om een gouden stierenbeeld te maken en te aanbidden, radicaal tegengesteld aan de eigenlijke roeping van het volk.

We kunnen ons niet ontdoen van de indruk  dat er een gelijkenis is met hetgeen we nu beleven. Gedurende eeuwen werd een joods-christelijke beschaving opgebouwd op waarden en deugden. Plots wordt alles wat mooi, waar en schoon is afgebroken en valt heel de mensheid in aanbidding neer voor een ziekmakende, ja dodende massale vaccinatie. Toch is er hoop. In de heilsgeschiedenis volgt er telkens een straf én een belofte. De straf is wat de mens wegens zijn ontrouw over zichzelf afroept. In Exodus zal het Moses, de bemiddelaar zijn die zichzelf als offer aanbiedt. Hij wil niet gered worden terwijl het volk vernietigd wordt. Als Gij het volk niet vergeeft, wil ook ik niet in uw levensboek staan, zo spreekt hij vrijmoedig tegen God: “Kunt Gij hun toch geen vergiffenis schenken? Als dat niet gaat, schrap mij dan uit het boek dat Gij hebt geschreven” (Exodus 32, 32). Hij is een echter middelaar. De belofte van Godswege toont daarna telkens een heil dat nog heerlijker is dan ooit voorheen: een nieuw verbond.

David tegen Goliath

Maandag 27 juli 2021. Een indrukwekkend VS konvooi met zeven zwaar gewapende voertuigen bevindt zich aan de rand van het dorp Khirbet-al-Thiaba (Qamishli, Hassaka, N.O. van Syrië). Met hun verpletterend militair overwicht zijn ze heer en meester in de streek. Het konvooi wil het dorp binnenrijden. De burgers, vooral mannen en jongens,  verzamelen zich en blokkeren de weg. De VS hebben alle militaire mogelijkheden om het hele dorp uit te moorden en in puin te schieten. Uiteindelijk worden ze gedwongen door het volksprotest terug te keren. (http://sana.sy/en/?p=243360). Is het verwonderlijk dat het aantal Amerikaanse soldaten dat zelfmoord pleegt meer dan 4 x  hoger is dan het aantal dat sneuvelt in de “oorlog tegen het terrorisme?”

De volgende dag houden burgers uit alle lagen van de bevolking een protestbetoging voor het bureau van het internationaal comité van het Rode Kruis (ICRC) omdat de Turken nogmaals in het Alouk station de watertoevoer voor één miljoen burgers van Hasaka hebben afgesloten: mannen en kinderen,  jong en oud,  sjeiks,  priesters en bisschoppen, éénsgezind tegen het onrecht (http://sana.sy/en/?p=243451).  

Het zijn alledaagse gebeurtenissen die nagenoeg geen enkele betekenis hebben op militair of politiek vlak. Toch is het deze eensgezindheid van verzet onder het volk tegen iedere buitenlandse inmenging, in eenheid met het leger, de regering en de president, die uiteindelijk de overwinning zal behalen, zij het met onnoemelijke offers.

Zovelen hongeren naar waarheid en liefde

Dominic Pavan is geboren als Indische hindoe. Zijn moeder was zeer jong gehuwd. Toen ze 16 weken in verwachting was van hem, wilde ze een abortus. De religieuzen die het ziekenhuis beheerden overtuigden haar het kind te houden en bij de geboorte vertrouwden ze het kind toe aan Maria. Dominic groeide op in een erg vroom hindoegezin en ging bijna dagelijks naar de tempel. Toen hij 5 jaar was zag hij een beeld van het Heilig Hart van Jezus en werd sindsdien getroffen door de persoon van Jezus Christus. Hij vroeg aan zijn grootmoeder een Bijbel. Zijn familie vond zijn veranderde belangstelling best totdat ze begrepen dat hij de God van de christenen als de enige ware God beschouwde. Op 16 jarige leeftijd wordt hij gedoopt, samen met zijn moeder en grootmoeder. Dominic treedt binnen in het seminarie van de FSSP (Priesterbroederschap Sint Petrus) te Denton in Nebraska (VS) waar hij de traditionele liturgie volgt. In deze jonge sociëteit bereidt hij zich voor op het priesterschap samen met 150 andere jongeren in de VS en Duitsland. Zal de aanval van Franciscus op de traditionele Latijnse liturgie uiteindelijk niet het tegenovergestelde effect hebben?

Er zijn mensen die hongeren naar Zijn liefde, omdat ze zozeer innerlijk gebroken zijn… Mensen zijn zo leeg dat ze behoefte hebben aan Jezus, ze hebben nood aan onze Heilige Heer. Ze hebben nood aan de Kerk en de sacramenten en daarvoor wil ik mijn leven geven” (sa-mere-voulait-lavorter-aujourdhui-il-est-au-seminaire/).

En dit nog:

*

*

*