100 jaar Noorwegen
Door: Windy Kester
‘Het is typisch Noors om goed te zijn’
Terwijl de rest van Europa probeert met euro en grondwet dichterbij elkaar te komen, viert Noorwegen dat het land zich een eeuw geleden losrukte van de unie met Zweden.
Een klein Noors jongetje ziet de sabel van zijn opa en roept enthousiast dat hij soldaat wordt ”om de hoofden van de Zweden af te hakken”. Het verhaal staat in een onschuldig Noors schoolboekje uit 1892. Kinderen leerden er mee lezen en niemand die zich druk maakte om de inhoud. Tot dat in 1905 leden van de Noors-Zweedse broederschapvereniging in de kranten het debat over deze ’Zwedenhaat’ aanzwengelen. Maar dan is het al te laat: Noorwegen besluit onafhankelijk te worden.
Het verhaal van een zelfstandig Noorwegen is buiten Scandinavië niet erg bekend. Uit een onderzoek van een Europees researchbureau blijkt dat het land vooral te boek staat als mooi, koud, duur en steenrijk. Er is vrijwel niemand die weet dat Noorwegen niet eens zo lang geleden een van de armste landen van Europa was en deel uitmaakte van het Zweedse rijk. En de Noren zelf zijn juist zo trots op hun honderdjarige onafhankelijkheid. Dit punt wordt in het land vaak aangestipt in discussies over wel of geen lidmaatschap van de Europese Unie: we zijn net honderd jaar van Zweden af!
Interessant is dat het ARME deel van de unie zich dus wou afscheiden, want Noorwegen heeft zonder de olie werkelijk niets te betekenen behalve wat visvangst en veeteelt, terwijl Zweden een land is van multinationals en uitvinders. Hebben de zweden dan nooit geredeneerd zoals wij: we zijn beter van die armlastige noren af, en zelf het initiatief genomen? Zouden daar nooit geldtransfers geweest zijn? Een voorbeeld voor de Franstaligen.