Rusland en Duitsland hadden een tweede gaspijpleiding gepland, door de Baltische Zee naar Duitsland. Transitland Oekraïne wordt daarmee buiten spel gezet. Maar de VSA, Polen en de Baltische landen waren en zijn er tegen. De EU eigenlijk ook, maar komt daarmee in het vaarwater van de Duitse beleggers en industrie.
Een promotiefilmpje van het project:
https://youtu.be/fMVQQFiOlKQ
De EU is van mening dat Nord Stream 2 niet de EUropese belangen dient, omdat Rusland dan nog meer invloed op de Europese energiemarkt zou hebben. Duurder Amerikaans LPG-gas invoeren, daar is echter niks mis mee.
De VSA hebben buiten een politieke, vooral een economische reden: hun voorraad eigen vloeibaar LPG-gas aan een behoorlijke prijs aan de man te brengen. Dat ze Rusland hiermee een pee stoven is mooi meegenomen. Probleem: bevriend Duitsland, dat dreigt het kind van de politieke rekening te worden. Buiten de financiële aderlating ziet Duitsland haar belang als toekomstig EUropees energiecentrum in rook opgaan.
De EUropese Commissie heeft een plan uitgetekend dat moet verhinderen dat Rusland uit de nieuwe gasleiding profijt haalt. Alle EU-lidstaten moeten met het 10 blz plan akkoord gaan. Het plan voorziet “onderhandelingen die tot een akkoord tussen de EU en Rusland moeten leiden. Het stelt ook dat de EU-commissie aan het hoofd zal staan van het EU onderhandelingsteam, maar voorziet een terugkoppeling naar een “speciale commissie” van afgevaardigden der EU-lidstaten. De pijplijn zou moeten opereren binnen de EU-wetgeving wat betreft de “ontkoppeling” en de “toegang van derden”.
En daar zit de voetangel waarmee de Russen niet gelukkig zullen zijn.
1- De ontkoppelingswet zou het Russische Gazprom, die zowel eigenaar is van het gas en de pijplijn, verplichten de controle van Nord Stream 2 af te staan aan een “onafhankelijke uitbater” opdat “belangenconflicten vermeden worden”.
2- De derde-partij-wet zou Gazprom verplichten aan concurrenten capaciteit toe te staan op Nord Stream 2 “via regelmatige veilingen” om een “gesloten markt” te voorkomen – een scenario waarbij Gazprom de kraan voor EU-afnemers zou kunnen dichtdraaien omwille financiële of politieke redenen.
Dezelfde eisen werden drie jaar geleden bij het pijplijn project met Bulgarije, South Stream, geuit… Het project ging niet door.
De EU-commissie voegde echter nog een bijkomende voorwaarde aan het Nord Stream 2 plan: het eventueel akkoord “zou adequate maatregelen moeten insluiten” voor “duurzame lange termijn gas doorvoer na 2019 via een aantal reeds bestaande bevoorradingsroutes, m.n. via Oekraïne”.
Het EU-plan stelt dat deze maatregelen ook moeten zeker stellen dat midden- en oost-EU-staten nog altijd in staat moeten zijn “hun gasmarkt open te zetten” en “hun gasbevoorrading te diversifiëren” nadat Nord Stream 2 binnen twee jaar operationeel wordt.
De EU importeert het meeste van het Russisch gas via Oekraïne/Slovakije, Duitsland (Nord Stream 1) en Wit Rusland/¨Polen. Maar als Nord Stream 2 in werking treedt, zal 80% van het Russisch gas via Duitsland vloeien, waardoor de verouderde pijpleidingen door VSA/EU-beste vriendje, Oekraïne, overbodig worden:
“De huidige transitroutes van Russisch gas kunnen grotendeels vervangen worden door één enkele dominante vervoerroute van Rusland naar Duitsland.”
Het document stelt ook dat EU-lidstaten zoals Hongarije, Polen en Slovakije nieuwe infrastructuur bouwen om gas in te voeren van westerse EU-lidstaten en hun afhankelijkheid van Rusland te verminderen. Nord Stream 2 zou als gevolg hebben dat hun pogingen om “bevoorradingsroutes te diversifiëren ondermijnd worden“. Bovendien zou het monopolie van Gazprom betekenen dat “de creatie van een open gasmarkt met competitieve prijzen” verhinderd wordt.
Wettelijk limbo?
De 900 km pijpleiding op de bodem van de Baltische zee van Rusland naar Duitsland loopt via de economische zones van de Finse, Zweedse en Deense territoriale wateren. Het Nord Stream 2 consortium, een in Zwitserland opgericht Gazprom’filiaal’, meent dat de EU wetgeving, zoals de ontkoppelingswet, niet van toepassing is offshore. In een hoofdstuk van het EU-plan, met de titel “Wettelijke analyse”, wordt dit bevestigd met “noch de EU, noch de lidstaten kunnen jurisdictie opeisen voor dat gedeelte van de offshore pijpleiding buiten hun territorium”. Echter wordt eraan toegevoegd dat, tenzij de EU en Rusland een ‘speciale regelgeving’ overeenkomen, Nord Stream 2 niet “levensvatbaar” zou zijn omdat het zou opereren binnen een “wettelijke leegte” – onder twee “verschillende” en “tegengestelde” wettelijke stelsels – het EUropese en het Russische.
Naar verluidt zouden de lidstaten binnenkort over het EU-plan van de Commissie overleggen. Het is niet duidelijk of de lidstaten zullen moeten beslissen bij meerderheid of unanimiteit. Toen de Commissie voor de eerste keer met haar plan voor de pinnen kwam tijdens een vergadering in juni, steunden13 EU-lidstaten het voorlopige plan, maar de Duitse afgevaardigde weigerde commentaar. De Duitse SPD steunt Nord Stream 2 en wil geen EU-struikelstenen. De Union heeft zowel voor- als tegenstanders. Volgens ingewijden heeft Merkel alles eraan gedaan om het thema politiek te ontwijken. Ze zou nooit haar steun voor het project geuit hebben, maar geargumenteerd dat het slechts om een economisch project gaat en dat ze de nood van een politieke verklaring hieromtrent niet inziet.
En dan zijn er nog de Amerikaanse sancties voor Nord Stream 2 investeerders…
De Russische buitenminister Lavrow zit met een visadempje te wachten op de EU-beslissing. 1 sept.: “Er bestaat een officieel document van de juridische dienst van de EU-Commissie waarin staat dat dit project op geen enkele manier indruist tegen de bestaande EU-regels… de EU-Commissie vindt echter: “Nou ja, onze juridische dienst zegt dit, maar wij denken in de andere richting.”
Pikant detail: het plan van de EU-Commissie werd verondersteld binnensEUkamers te blijven.
Hoe het bij Lavrow geraakt is? Qui bono?
https://youtu.be/JkdGq4GwTvc
EU drafts tough conditions for Russia pipeline