Het aantal huwelijken in Frankrijk halveert

De cijfers spreken voor zichzelf: het aantal huwelijken in een kerk bedroeg in 2008 in Frankrijk 88.564, in 2019 was dat aantal gehalveerd tot slechts 44.951. Het is echter niet louter een ‘katholiek’ verschijnsel, maar eerder een maatschappelijke malaise, zegt socioloog Jean Viard aan de zender France Info: “We evolueren naar een maatschappij van individuen, die apart leven, we hebben onderbroken levens, met een explosie van celibatair leven”. Viard, die vroeger de socialiste Ségolène Royal steunde, is nu een van de steunpilaren van Emmanuel Macron.

Deze vleesgeworden anti-Elchardus zingt de lof van de postmoderne, links-liberale maatschappij. “We zijn een maatschappij van de individuele vrijheid. In het privéleven en in de democratie. Men gaat niet stemmen als het hem of haar niet interesseert. Ik vergelijk de afwezigheid bij verkiezingen vaak met kinderen tijdens het huwelijk. Men kan zeggen dat het een met het ander niets te maken heeft, maar ik zeg u dat deze beide zaken veel zeggen over de individuele autonomie in onze maatschappij, die een maatschappij is die zich ‘gedeconstrueerd’ heeft.

Het is duidelijk dat de instituut van het huwelijk zijn beste tijd heeft gehad in Frankrijk. 60 procent van de kinderen wordt geboren buiten het huwelijk. Eén op de twee huwelijken in de regio Ïle-de-France eindigt binnen de 5 jaar op een scheiding. Ook de gemiddelde leeftijd waarop wordt getrouwd, is een indicatie dat een en ander totaal verkeerd loopt: vrouwen trouwen nu gemiddeld op 37-jarige leeftijd in Frankrijk, mannen op 40-jarige leeftijd. Meer dan de helft van de woningen in Parijs worden bewoond door alleenstaanden. Jean Viard heeft nog cijfers: “30 procent van de meisjes zegt dat ze geen kinderen willen”, en “37 procent van gediplomeerde meisjes wil geen kinderen omwille van de klimaatcrisis”.

Dat het resultaat niet bepaald geruststellend is, mag duidelijk zijn. “In 1970 werden in Frankrijk 393.686 huwelijken geregistreerd, in 2019 waren dat er 227.000, waarvan 221.000 tussen mensen van verschillend geslacht en 6.000 tussen mensen van hetzelfde geslacht”, zegt Viard. Wat Viard – en daarin laat hij zich natuurlijk kennen als een echte links-liberaal – vergeet te vermelden, is de toename van existentiële angst bij de West-Europese jeugd. Want als elk perspectief zowat ontbreekt, en als alle maatschappelijke steunpunten stilaan als los zand door de vingers glijden, blijft alleen de angst. En zet men niet meer de stap naar een huwelijk of kinderen.

Het is net die verkruimeling van onze maatschappij, die professor emeritus Marc Elchardus in zijn boek “Reset”* op de korrel nam. Want hoe maak je uit deze autonome individuen, die elke band met angst tegemoet zien, een samenhangende, solidaire levensgemeenschap? Dan wordt het meestal heel stil aan liberale kant….

Peter Logghe

*Boekbespreking “Reset”