Donderdag werd kardinaal Krikor Bedros XV Agagianian in een glazen kist door de straten van Beiroet gedragen door vertegenwoordigers van 12 geloofsgemeenschappen tijdens een nationale herdenking, aldus eenheid en vrede symboliserend. Hij overleed op 16 mei 1971. Zijn stoffelijk overschot werd vanuit Rome naar Libanon gebracht om daar bijgezet te worden in de Armeens Katholieke kathedraal van St. Elias en Gregorius de Verlichter.
1. Meditatie Rijkdom van de sociale keer van de Kerk (3)
De encycliek Rerum Novarum (1891) van paus Leo XIII is de grote keure van de sociale leer van de Kerk. Ze is ook een blijvende oproep aan christengelovigen om waakzaam te zijn voor heersende stromingen die wel populair, maar niet rechtvaardig en menswaardig zijn.
Het historisch kader van die tijd toont ons een Kerk en een staat die zich aan het herstellen zijn van de verwoestingen van de Franse Revolutie. Niet de hoge clerus en de adel krijgen nu alle aandacht maar het gewone volk. De industriële revolutie brengt fabrieksarbeid in plaats van thuisarbeid en machinearbeid in plaats van handenarbeid. Door een versnelde urbanisatie beginnen de steden te groeien. Technische vooruitgang en liberale ideologie brengen spectaculaire veranderingen teweeg.
De heersende opvatting was zeer logisch. Technische ontwikkeling en machines brengen grote vooruitgang mee. Daarvoor is veel kapitaal nodig en dit kan maar bereikt worden door de lonen zo laag mogelijk te houden. Hiermee werden de sociale wantoestanden over het hoofd gezien: onmenselijke arbeidsduur en –voorwaarden, hongerlonen, vrouwen- en kinderarbeid.
Rerum Novarum wijst in een eerste deel het socialisme krachtig af omdat het streeft naar een communistische eigendomsopvatting die strijdig is met de natuurwet. Dit brengt wanorde in de samenleving. In een tweede deel wordt een christelijke oplossing voorgesteld in een samenwerking tussen Kerk, staat en belanghebbenden, namelijk werkgevers en werknemers. Samenwerking in plaats van klassenstrijd.
De blijvende waarden van Rerum Novarum zijn: de plicht en het recht van de staat om te zorgen voor het algemeen welzijn en de arbeiders beschermen tegen willekeur en uitbuiting. Verder vraagt de waardigheid van de menselijke persoon dat het arbeidsloon kan volstaan voor het levensonderhoud en voor een bescheiden persoonlijk bezit. Vervolgens hebben de arbeiders een natuurlijk recht op vereniging en het oprichten van eigen vakverenigingen.
Andere tijden brengen andere noden mee.
Zo zullen bepaalde stellingen uit Rerum Novarum nu niet meer op dezelfde wijze verdedigd hoeven te worden. De strikte verdediging van het private bezit komt uit de agrarische samenleving waar land, werktuigen en woning een geheel vormden. Industrialisatie en urbanisatie brachten hierin grondige veranderingen.
Onder paus Pius XI (1922-1939) is het maatschappelijk kader veranderd. In het kapitalisme is er een grote crisis ontstaan (o.a. met de beurscrash van New York in 1929) met massale werkloosheid en armoede. In het marxisme ontstaat een splitsing tussen het strakke communisme en het gematigde socialisme. In verschillende landen komen totalitaire regimes (communistisch Rusland, fascistisch Italië, nationaal-socialistisch Duitsland). Katholieken streven naar een soort “derde weg” als nieuwe orde.
Hun aandacht gaat naar de inhoud en de grenzen van het eigendomsrecht en naar de verhouding tussen arbeid en kapitaal. Er ontstaan allerlei sociale acties, sociale werken en verenigingen uit dit “sociaal katholicisme”. De Belgische kardinaal Jozef Cardijn (1882-1967) werd de grote bezieler van de katholieke arbeidersjeugd: K.A.J., 1925 en J.O.C., 1926). (J. Cardijn en kajotsters in Brussel) Hierop zal Pius XI inspelen met zijn encycliek, veertig jaar later: Qadradragesimo anno (1931). Hierin worden eerst de goede vruchten van Rerum Novarum voor Kerk en staat vermeld. Vervolgens wordt het recht van de Kerk verdedigd om tussenbeide te komen en worden de grote thema’s vermeld: het eigendomsrecht (waarin nu een persoonlijke en sociaal aspect erkend wordt), kapitaal en arbeid, rechtvaardig loon, herstel van de sociale orde en herstel van de zedenwet (“alles herstellen in Christus”, instelling van het feest van Christus-Koning).
Het doel was de herkerstening van de arbeiderswereld. Pius XI heeft aan de katholieke actie een belangrijke steun gegeven door een waaier van verschillende verenigingen op dit gebied te erkennen.
Hierna kon men spreken van een ”verzorgingsstaat” of een “welvaartsstaat” (al schiet er in de praktijk nu niet veel meer van over!) En wie heeft daarvoor gezorgd?
Het zijn niet de grote bankiers, de internationale organisaties, de wereldberoemde “filantropen” of politieke leiders die aan de basis liggen van deze “welvaartsstaat”. Helemaal niet. Het waren bezielde christenen van de Kerk. Het was een pastoor die een kas begon aan te leggen voor de armsten, wezen en weduwen, die geen middelen van bestaan meer hadden. Het waren zusters, religieuzen die zieken verzorgden, waar niemand naar omzag. Het waren broeders, religieuzen die gehandicapten verzorgden, die aan hun lot werden overgelaten.
Het waren bezielde christenen die straatkinderen verzamelden en leerden lezen en schrijven. De voornaamste bezieling hiervan, tot spijt van wie het benijdt, kwam niet van liberale manifesten of socialistische betogingen, maar van het christelijk geloof en de katholieke Kerk.
In de huidige openbare opinie is er maar weinig waardering voor de katholieke Kerk, mede dankzij tv-programma’s zoals “Godvergeten”. Inderdaad is het seksueel misbruik in de Kerk een schande. Vergeet echter niet dat zoveel rijkdom van de westerse beschaving én van onze “welvaartsstaat” vooral te danken is aan de bezieling van het christelijk geloof en de katholieke Kerk! (Wordt vervolgd).
. 2. Enkele foto’s – Ontbijt en avondrecreatie voor/in de ziekenkamer van onze zwaar gewonde fraters – Sommige fraters slapen liever buiten op het terras – Uitbreiding van kleine kapel vordert langzaam – De grootste vijgenboom op het terrein – Kleine wijngaard binnen en muren en grote wijngaard buiten de muren – granaatappelboom
“Heer, vergeef het haar niet – zij weet immers verdomd goed wat ze doet!
In Zwitserland heeft een politica van een “groen-liberale” partij haar ware gezicht getoond. Zelfs zonder dat ze daarvoor een niqab droeg. De GLP-politica Sanija Ameti*, een volgelinge van Allah en zijn Profeet, schoot tijdens een schietoefening op een afbeelding van Maria en Jezus. Ze mikte daarbij doelbewust op hun gezichten en doorboorde hun hoofden. Daarbij schreef ze op sociale media het woord “Abschalten“, “uitschakelen” dus.
Ameti* is in Zwitserland niet onbekend; ze publiceert regelmatig omstreden filmpjes.
Als de christenen nu eens even verontwaardigd zouden reageren als moslims doen telkens een koranboek verbrand, resp. vernietigd, wordt…
In New York woont zoals algemeen bekend een groot aantal orthodoxe joden. Een reporter trok door hun wijk Borough Park (Brooklyn) vroeg hen welke presidentskandidaat hun voorkeur heeft en om welke reden. De video begint initieel met de uitslag van een enquête waarbij Kamala Harris 72% der joodse kiezers zou kunnen overtuigen en Trump, daarentegen, slechts 25%. Tijdens de vraaggesprekken blijken de joodse New Yorkers er een enigszins andere mening op na te houden. Waarom ze Trump verkiezen? “Hij is een échte leider, hij is sterk, hij is slim, hij zal de oorlogen doen ophouden, kan mogelijke brandhaarden zoals Noord-Korea de wacht aanzeggen, hij heeft ervaring, hij zal de economie doen heropleven, de wereld heeft schrik van hem…”
Godzijdank hebben we het zware verkeersongeval van 19 augustus als gemeenschap overleefd en zijn allen, zwaar- en lichtgewonden, langzaam aan het herstellen. We trachten nu onze wekelijkse meditaties en berichten verder te zetten.
Meditatie
Rijkdom van ‘de sociale leer van de Kerk’ (2)
De Bijbelse fundamenten van de sociale leer van de Kerk zijn de leer over de schepping, over de menswording en verlossing en tenslotte over de Kerk.
God schiep de mens vanuit de overvloed van zijn liefde om hem met zich te verenigen en hem te laten delen in zijn oneindig geluk. Het eerste mensenpaar heeft echter geweigerd Gods gebod te volbrengen en te genieten van deze boom van het leven. Verleid door de duivel – de leugenaar en moordenaar van het begin -, wilde het zelf god zijn, los van Hem, en koos voor het leven van de beperktheid van tijd en ruim, eindigend met de dood. Uit deze oorspronkelijke keuze ontstond de ontwrichting in de mens zelf, in de relatie met de medemensen en in zijn verhouding met de natuur. Zoals wij de gevolgen dragen van de keuze van onze ouders, zonder er persoonlijk verantwoordelijk voor te zijn, zo dragen we de gevolgen van de keuze van het eerste mensenpaar.
Verleiding en zonde blijven in de mensengemeenschap op gelijkaardige wijze hun ontwrichtend werk doen. Van deze schaamte, ellende en dood kan niemand zichzelf bevrijden. Het aardse/sterfelijke en de zonde vormen de twee hindernissen die ons beletten weer verenigd te worden met Gods eeuwig geluk. De menswording van God in Jezus Christus heeft deze twee hindernissen overwonnen. Door mens te worden, heeft hij het aardse en heel het mensenleven geheiligd en vergoddelijkt. Door onschuldig in liefde en vrijheid te lijden en de kruisdood te sterven, zonder zelf op geen enkele wijze deel te nemen aan het geweld en het onrecht, heeft Hij de macht van lijden, geweld en dood voor goed gebroken en overwonnen. Zijn verrijzenis is hiervan het teken.
God vraagt onze vrije instemming en medewerking aan deze overwinning op lijden en dood, door ons geloof Jezus Christus. Ons lijden, werken, strijden en sterven hebben nu een zin in Christus. In Hem is er genezing en vergeving. Het is echter een illusie te denken dat we kunnen delen in zijn verrijzenis zonder met Hem te lijden en te sterven. Omgekeerd kan ieder lijden een mozaïekje worden van onze verrijzenis. Deze verlossing is voor alle mensen en voor gans de schepping.
Van deze verloste mensheid is de Kerk de voorafbeelding, de kiem van het Rijk Gods op aarde. Dat is de leer van de Kerk of de ecclesiologie. Ze is een mysterie. De Kerk is tegelijk hemels en aards, eeuwig en tijdelijk, goddelijk en menselijk, heilig en zondig en daarom telkens tot uitzuivering geroepen. Zij is het Mystieke Lichaam waarvan Christus het Hoofd is.
Haar profetische rol bestaat in het laten zien waartoe de menselijke familie geroepen is. In haar horen immers alle mensen, alle volken, alle rassen en talen thuis. Allen zijn kinderen van eenzelfde Vader, broers en zusters van eenzelfde Zoon, de Eerstgeborene van de Nieuwe Schepping, bezield door dezelfde heilige Geest.
Bij de materiële uitbouw van de maatschappij heeft de Kerk daarom een onmisbare taak: zij moet waken over de diepste menselijke waardigheid en het perspectief van de eeuwige roeping van ieder mens levendig houden. Haar sacramenten zijn hiervan de voedingsbronnen. Haar krachtigste getuigenis zal haar concreet beleefde liefde zijn, naar het voorbeeld van haar Heer Jezus Christus.
Christenen hebben dikwijls niet voldoende begrepen hoezeer hun geloof in Christus en zijn Kerk hun inzet vragen om schrijnende wantoestanden te verhelpen. Aan het einde van de 19e eeuw gebeurde dit echter wel. Vanaf dan spreken we van een uitgewerkte “sociale leer van de Kerk”.
Er heerste toen al een eeuw lang een anti-klerikale en anti-christelijke geest waaruit in 1789 de Verklaring van de rechten van de mens en van de burger ontstonden. In 1848 schreef Karl Marx zijn Communistisch Manifest.De stroom van socialistische acties kwam echter pas tegen het einde van de eeuw goed op gang en pas in 1917 zal de tekst van Marx zijn officiële bevestiging krijgen in de Russische Oktoberrevolutie.
Inmiddels hadden talrijke christenen zich reeds op heldhaftige wijze ingezet op sociaal, politiek en economisch vlak. Er ontstond een machtige, christelijke, sociale beweging. In Frankrijk is de cultuurhistoricus Frédéric Ozanam een van de stichters van de Vincentiusvereniging (1833), die fel protesteert tegen de uitbuiting van de arbeiders.
In Duitsland ontstaat een generatie van katholieke, sociale pioniers onder leiding van Mgr. von Ketteler (+ 1877), Adolf Kolping (+ 1865) en baron Karl von Vogelsang (+ 1890).
“Een gematigde islam, waar iedereen nu de mond van vol heeft, bestaat niet. Dat is net zoiets als nobele wilden. Het is een uitvinding van het Westen. Trouwens, als de islam, zoals sommigen beweren, de godsdienst van de vredelievendheid is, waarom zou hij dan gematigd moeten zijn?
Dezelfde paradox zit in de zogenaamde vrijgevochten moslima. Enerzijds zou de islam de vrouw respectvol behandelen, maar waarom is iemand die geen hoofddoek draagt dan vrijgevochten? Het houdt geen steek.”
Geert Wilders wordt al meer dan twintig jaar met de dood bedreigd. In het proces tegen de Pakistaanse imam Jalali vertelt hij wat dit met zijn leven doet.
Vanwege zijn islamkritiek staat Geert Wilders op de doodslijsten van terreurbewegingen als al-Qaida en Islamitische Staat. Ook kreeg hij verschillende fatwa’s over zich heen, waaronder van imam Jalali, waar de rechtszaak over gaat. De fatwa van Jalali is een oproep om de PVV-leider te vermoorden.
Het zware verkeersongeval van maandagavond vorige week in Homs, waarover we al een uitvoerig verslag gaven, zal nog lang ons leven bepalen. We bezochten de families van de overleden agent, die nu nog behoeftiger zijn geworden. We gaven hen enige ondersteuning. (Nvdr: zie bruggetje naar uitvoerig verslag mét foto’s onderaan)
Onze drie zwaar gewonden hadden we graag bij ons, maar wegens de noodzakelijke intensieve medische verzorging, dienen ze nog een tijd in het hospitaal van Qara te blijven. De kleine Elie, die juist achteraan zat waar de trucker in volle vaart op ons inreed, werd op slag naar de voorste rij gepromoveerd. Hoe het ventje in leven gebleven is en slechts zijn twee beentjes gebroken heeft, is een wonder. Nu heeft hij al een brede glimlach, hij speelt en lacht. Onze Venezolaan, die achteraan naast hem zat, is er wellicht nog het ergst aan toe en moet voorlopig nog plat blijven liggen en zijn linkerbeen laten rusten. Onze Fransman en trouwe herder van de schapen, nu met een zwaargewonde linkerarm, heeft ook meestal al een brede glimlach.
Onze 16-jarige Jaak-Firaz heeft mogelijk het minste overgehouden van het ongeval en is oersterk. Hij merkte niets van de zware inslag, noch van de 180 graden die de bus rondtilde, noch van de bus die om zijn linkerzij omkantelde. Na het ongeluk hebben ze hem wakker gemaakt uit zijn diepe slaap. In de grote kamer bij onze twee confraters in het ziekenhuis heeft hij het derde bed ingenomen om ’s nachts of overdag de verpleging te helpen wanneer een van de twee zwaar gewonden een aanval van pijn krijgt en even in een andere houding moet gelegd worden. Hij kan veel nuttige diensten bewijzen. Voor de rest doet hij gewoon als voorheen: met de kleine Elie spelletjes spelen. En onze Libanees met de verschoven, gekneusde, gebroken ribben is bij ons en wordt hier verzorgd. Verder blijkt dat een van onze medezusters nog aan haar zal been geopereerd zal moeten worden.
Het monastieke en liturgische leven in de gemeenschap stond voorlopig op nul. Zondag hebben we voor het eerst samen de eucharistie gevierd, voorgegaan door cfr Jean en heel stil door mij geassisteerd. Woensdagavond hebben we een uur stille, vrije aanbidding gehouden bij het uitgestelde Allerheiligste Sacrament. Woensdag ging ik ’s middags voor het eerst voor in de lauden. Halverwege bracht cfr Jean mijn nieuwe bril.
’s Avonds kwam een groep van een 30-tal christenen (gehandicapten van de Arkgemeenschap van Jean Vanier) uit Qousseir, waar we niet meer op gerekend hadden. Twee uur vooraf bevestigden ze hun komst. Het conciërge-gezin zorgt normaal dat de nieuwbouw klaar is. Nu is de moeder echter bij haar kleine Elie in het ziekenhuis. Met alle (half-)beschikbare krachten hebben we de nieuwbouw in sneltempo gepoetst en in orde gebracht. Donderdagavond waren we aanwezig bij hun ontspanningsavond. Wat een spontane vreugde!
De jonge oogarts in Qara, moeder van twee kinderen en haar man, huisarts, zijn sinds lang goede vrienden van de gemeenschap. Noch hij, noch zij wil ooit enige financiële vergoeding van iemand van ons. Ze heeft driemaal een lang onderzoek gewijd aan mijn (enig ‘goed’) oog, waarmee blijkbaar allerlei complicaties verbonden zijn. Ze werd er bijna moedeloos van omdat ze geen goede oplossing vond. Dinsdag, bij het derde onderzoek, was dat plots wel het geval, tot haar en mijn vreugde. Met de bril, die ik woensdag kreeg, zie ik nog iets beter dan vroeger, hoewel mijn oog minder geworden is.
Elisar, een ongehuwde vrouw die zorg draagt voor haar oude, zieke moeder in Damascus neemt al vele jaren al onze administratieve en andere beslommeringen ter harte: verlenging van onze verblijfsvergunning, noodzakelijke stempels, visa-aanvraag voor onze gasten… Zij meldt nu dat ze in de stad een scherm gevonden heeft als een vergrootglas, waaronder ik een boek kan lezen of dat ik voor mijn computerscherm kan zetten. Over een schat van een vrouw gesproken!
Onze tijd was nog niet gekomen De lange zomervakantie is in onze gemeenschap best wel erg druk geweest met de werkzaamheden op de verschillende bouwwerven, het opruimwerk, de oogsten en het opvangen van groepen. Zondagavond eindigde de intense begeleiding van de jongeren van Qâra en dinsdag kwam een nieuwe groep van grieks-katholieken uit Damascus voor een vorming in de liturgie en zang.
Er werd besloten de vrije dag tussenin, maandag 19 augustus, samen eens voor één dag naar de zee te trekken in Tartous, in het noorden. Het is ruim 2 uur autostrade, langs Homs. We vertrokken om half acht en hadden alles bij om ter plaatse te eten.
Goede vrienden in Tartous aan de zee, hebben een grote tuin. Aan het einde staan twee kleine containers, die we destijds gebruikten voor onze hulpverlening aan het fameuze vluchtelingenkamp al Hol. Die zijn daar niet meer nodig en konden we gebruiken voor onszelf. De vrienden van Tartous, een oud gemoedelijk echtpaar, ontving ons hartelijk. We plaatsten onze spullen in een van de containers in de tuin.
Nvdr: ter illustratie deze beelden van en uit Tartous:
Al direct trokken we naar de zee. Het is er wel een beetje vuil en je moet over rotsstenen in de zee gaan. Maar voor echte waterratten kan dat hun plezier niet verminderen. De zusters kozen een plekje en wat verderop gingen de fraters, allen tussen de plaatselijke bevolking, vooral kinderen. Met een stok en de hulp van de fraters zocht ik een lommerrijke plaats om wat te lezen en wat pootje te baden. Een Syriër, die daar een huisje huurde, bood me een stoel aan en omdat hij goed Engels kende, hadden we een boeiende kennismaking. Hij kwam ook meteen al af met koffie en een koekje.
Na vele uren gingen we terug naar de tuin van onze vrienden en onder een grote lommerrijke boom werd samen gebeden, gegeten, gelachen en verteld. Er werden twee oude zetels gehaald voor hen die een stevig dutje ter plekke wilden doen. Als afsluiter was nog een boottochtje voorzien. Je moest daarvoor wel eerst over de rotsstenen en tot aan de borst in de zee gaan, vooraleer je in het bootje kon getrokken worden, maar het was een bijzonder aangename ervaring. Een van de twee mannen, eigenaars van het bootje, nodigde ieder uit om in volle zee te springen (1 km van de kust) terwijl het bootje verder vaarde. Niemand ging er op in, maar hij sprong in zee en we verwachten dat hij wel veilig aan land zal geraakt zijn.
En zo begonnen we om zeven uur ’s avonds aan onze terugtocht. Als mini-vespers zongen we enkele gezangen en baden enkele gebeden uit het hoofd. Daarna was nog een sandwich voorzien, maar die hebben we niet meer gehaald.
Een weinig voor Homs was er op de snelweg een ongeval gebeurd: een camion had zijn hele lading graan op de baan verloren. Een politieagent matigde de chauffeurs aan trager te rijden. De chauffeur van ons busje, de voormalige burgemeester van Qara en een van de vaste medewerkers in onze uitgebreide hulpploeg, begon trager te rijden. Achter ons kwam echter een trucker met olie die in volle vaart op ons inreed, en ons busje op zijn zijde in de berm katapulteerde. Die rechts zaten kwamen terecht op hen die links zaten en allen lagen we in het hoge dorre gras en struikgewas vooraleer we de stukken bus om ons heen zagen. Een geweldige klap, waarna een angstwekkende stilte.
Hierop volgde van alle kanten zacht gekreun. We hielpen elkaar om uit het struikgewas te komen en de verhakkelde bus te verlaten. We weren bang dat de minste vonk alles in lichterlaaie had kunnen zetten. Ondertussen was er al een gejoel van vele mensen, terwijl het zware verkeer langs ons heen werd geleid. Mannen in hun rood jasje van de Rode Halve maan gaven de eerste zorgen. De kleine Elie (6 jaar) had zijn twee beentjes gebroken. Zijn ouder broertje was aan het hoofd gewond. Leonardo had een totaal ontwricht linkerbeen. Zij werden naar het ziekenhuis gebracht. Zr. Marina en cfr Jean reden mee.
Theo had een zware wonde aan de schouder en zijn linkerarm was een lelijke open wonde. Hij werd op de grond gelegd. Ook hij werd naar het ziekenhuis gebracht en moeder Claire-Marie, zijn tante, reed mee. De overigen trachtten samen en in contact met de anderen te blijven. Een oude man in sjofele kleding wilde ons, de overige slachtoffers bij de hand nemen, weg van het verkeer en de schreeuwende menigte. Hij leidde ons naar een groot huis, waar we in de comfortabele zetels mochten rusten. De man bleek een ervaren arts te zijn en begon de hoofdwonde van een zuster te verzorgen, de rugwonde van onze chauffeur, de gebroken en gekneusde ribben van een ander… De eigenaars van het huis gaven ons te drinken en zagen dat ik twee verschillende schoeisels droeg, waaronder een kindersloefje en de man drong er op aan dat ik zijn sandalen zou aannemen.
Uiteindelijk werden we uitgenodigd om samen in een ziekenwagen naar het ziekenhuis te rijden. We waren met zes die (bijna) niets hadden, behalve het feit dat iedere beweging pijn deed. We kwamen toe in de spoed van het “Ibn wallid” ziekenhuis. Er heerste een gezellige drukte. Voor de zwaar gewonden was al gezorgd. Nu werd uitgebreid aan ons aandacht geschonken. Ik had pijn aan mijn rechter elleboog. Uit een foto en verder onderzoek bleek dat alles toch in orde was. We werden naar de zetels van de wachtzaal aan de ingang gebracht en kregen fris water aangeboden. Daar werden onze namen genoteerd wat niet zonder moeilijkheden én humor verliep. We komen ook uit verschillende landen: Chili, Portugal, Venezuela, België en Syrië.
Bassil en een jonge dokter, vaste medewerkers van de gemeenschap kwamen ons rond middernacht ophalen. Theo, met zijn rechterschouder en –arm ingepakt, was inmiddels weer bij ons, tot zijn en onze voldoening. Hij mocht thuis (nuchter!) wachten tot hij volgende dag zou geopereerd worden. Een jonge moslima, een uitstekende verpleegster die nog verder rechten studeert, leeft al een hele tijd veel met ons mee en was de volgende dag bij ons om te helpen. Twee moeders van bevriende gezinnen uit Qara kwamen een flinke maaltijd voor ons klaar maken en waren ‘s middags zelf weer verdwenen. Een andere moeder met haar kinderen kwam in de namiddag helpen.
Vanaf woensdag weerklonk gans de dag door prachtige gewijde muziek, vanwege de groep die hier liturgische vorming volgde. Inmiddels was Jozef, de Libanees met gebroken ribben ook al terug bij ons. Hij herinnerde er mij aan hoe wij in de bus van plaats verwisselden. Hij zou links zitten en ik rechts omdat daar minder tocht was. Daar wilde ik tevens in alle stilte een hele rozenkrans bidden. Ik ben geraakt tot aan de kruisweg van Jezus in de straten van Jeruzalem. De kleine Elie en Ronny zijn inmiddels overgebracht naar het ziekenhuis in Qâra zodat de ouders gemakkelijker voor hen kunnen zorgen. Ronny en Jozef waren woensdag weer thuis.
De politieagent is helaas dood. Zijn lichaam was geheel verscheurd. De chauffeur van de truck schijnt uit angst gevlucht te zijn. Van de overigen is niemand in levensgevaar.
Wellicht zijn enkele smartphones en camera’s voorgoed verdwenen. Verschillende zakken met sleutels en brillen ontbreken, wat thuis behoorlijk wat moeilijkheden heeft opgeleverd. Alleen mijn oude Bijbel, waarin ik al een halve eeuw eigen aantekeningen maak, kreeg ik terug. Meest hinderlijke is wel dat mijn bril verdwenen is en zonder die bril kan ik niet lezen of schrijven. Ik moet me behelpen met een vergrootglas.
In iedere donkere nacht is er altijd ergens een lichtende ster. Zo is er in iedere hel op aarde altijd ergens een stukje hemel. Helaas is het omgekeerde ook waar. Door Gods genade zijn we allen in leven gebleven. We werden geholpen door zijn engelen en hebben zelf ook meegewerkt om elkaar te beschermen. Een decennium geleden, tijdens de oorlog, zijn we op wondere wijze allen in leven gebleven, terwijl duizenden zwaar gewapende en zwart bebaarde terroristen om ons heen zaten, tot in onze tuin toe*. We vertrouwen er op dat we in Gods hand zijn wanneer er in de nabije toekomst oorlogsgeweld uitbreekt zoals de wereld nooit eerder gekend heeft. We kijken op naar onze Redder Jezus Christus, die zegt: Bekeert u, heft uw hoofden omhoog, want uw redding is nabij.
Nvdr: Omwille van een ons onbekende reden konden wij de wekelijkse brief van pater Daniël niet meer ontvangen. Wellicht moest de postduif onderweg ergens een veilige schuilplaats zoeken...
Goede vrienden,
Meditatie
Rijkdom van de sociale leer van de Kerk (1)
Dagelijks worden we bedolven onder plechtige beloften van wereldleiders en verregaande besluiten van wereldorganisaties, die schaamteloos aan de bevolking hun vrijheid, bezit, waardigheid en leven ontnemen. De desastreuze gevolgen worden met de dag duidelijker.
Het recente coronabeleid was hiervan een duidelijk voorbeeld. Op ongegronde wijze werd angst opgedreven, waardoor de overheid een totale ontwrichting van de maatschappij wilde verantwoorden. Terwijl het sociale leven gewoon werd geblokkeerd en een onevenredig aantal mensen stierven, tot armoede vervielen, ziek en depressief werden, groeiden de macht en het persoonlijk bezit van enkele superrijken met miljarden dollars.
Ook de kerkelijke autoriteiten deden slaafs mee en stemden er mee in dat alle eerbied voor een waardige viering van het christelijk geloof werd afgeschaft. Zelfs op hoogfeesten werden geen liturgische vieringen gehouden of met een heel klein aantal aanwezigen, op afstand van elkaar, met mondmaskers, zonder wijwater, zonder heilige Communie…
De grote wereldleiders en wereldorganisaties hebben hun vertrouwen verspeeld. Hun beleid blijkt gericht op de vernietiging van de vrijheid en de waardigheid van de burgers, vooral de zwaksten (ongeborenen, bejaarden, gehandicapten), de gezinnen, de kleine ondernemingen en de staten zelf. De mooie verklaringen over de rechten van ieder mens hebben nog slechts de waarde van een vodje papier. Neen, het ging voor hen niet om het leven, de gezondheid, de waardigheid en de vrijheid van de burgers in een gelukkige, welvarende samenleving. De rijkdommen van de aarde zijn hiervoor ruimschoots voldoende indien ze eerlijk verdeeld en door de oprechte inzet van mensen ontgonnen worden. Het doel bleek echter te zijn: de wereldbevolking zo efficiënt mogelijk ziek maken en verminderen om de overblijvenden dictatoriaal tot slaven te herleiden. En dit blijkt nu meer dan ooit het doel te zijn van de grote wereldleiders en wereldorganisaties, verpakt in de Nieuw Wereldorde met de mooie slogan: “Je zult niets bezitten en gelukkig zijn”. Wie trapt daar nu nog in?
Het wordt tijd dat christenen hun waardigheid hervinden en de waardigheid en vrijheid van hun medeburgers verdedigen, vanuit de onverwoestbare rijkdom van het christelijk geloof, dat voortkomt uit het Woord Gods, het Oude en Nieuwe Testament. Het is de basis van zowel het geloof als van de moraal. Zo is het christelijk leven zelf al een oproep tot een sociaal en rechtvaardig leven.
Ziehier hoe de sociale leer van de Kerk uit de Schrift zelf voortkomt. Uit het Oude Testament blijven de “Tien Woorden/Geboden” als Gods geboden voor gans de mensheid van kracht (cf. Exodus 20). In het hart van Deuteronomium staat de plechtige belijdenis: “Luister, Israël. De Heer alleen is onze God. Gij moet de Heer uw God beminnen met heel uw hart, met heel uw ziel en met al uw krachten” (Deuteronomium 6, 4). Waar God niet erkend wordt, daar krijgt ook de mens geen plaats. Verder is dit boek één pleidooi voor goedheid, mildheid, barmhartigheid en menslievendheid.
De profeten treden op telkens wanneer de rechten van God of van de mensen met voeten worden getreden. Waar het volk geheel opgeslorpt wordt door eigen activiteiten en plannen zullen de profeten hen wijzen op hun eerste plicht, namelijk God eren en erkennen. En wanneer het volk door eigen liturgie verblind wordt, zullen ze duidelijk maken dat uitbuiting en verdrukking van medemensen niet kunnen toegedekt worden door vrome offers op te dragen. Amos is een bijzondere “sociale” profeet, die het verdient om bij gelegenheid eens afzonderlijk voorgesteld te worden.
Een aparte behandeling verdient ook “de tijd van de rechters”: “In die tijd was er in Israël nog geen koning; iedereen deed wat hem goed leek” (Rechters 21, 25). Het is een tijd van oorlog en veel ellende. Het gezag is gebouwd op al te menselijke overeenkomsten zonder erkenning van God. Nu noemen we dat “democratie” (?!). De samenleving is echter geroepen om bestuurd te worden door een koning die Gods gezag erkent! Indien een samenleving Gods gezag niet erkent, wordt ook de waardigheid van de mens niet gerespecteerd. Hieruit volgt allerlei ellende. “In de tijd van het rechtspreken van de Rechters, brak er in het land een hongersnood uit” (Ruth 1, 1). De tijd van de Rechters omvat enkele eeuwen. Deze uitdrukking geeft dus geen nauwkeurige tijdsaanduiding aan, maar schetst een toestand. En wat krijgen we nu? Dat is toch wel het toppunt van alle miserie. In het “beloofde land” dat overvloeit van melk en honing is er hongersnood! Dat is het resultaat van de “menselijke overwegingen” van de “tijd van de rechters”, waarbij Gods gezag niet wordt erkend. In de Schrift is er een wezenlijk verschil tussen een “Rechter” en een “Koning”. Dé Koning van Israël is God. Wie in zijn naam goed bestuurt, zal zijn instrument zijn, namelijk de levende verpersoonlijking van de Wet, die vóór alles de Wil van God doet respecteren.
Het eerste Bijbelse fundament van de sociale leer is de leer over de schepping. Hieruit begrijpen we de onvervreemdbare waardigheid van ieder mens, geschapen naar het beeld en de gelijkenis van God, die als Drie-eenheid zelf “gemeenschap” is. Als enig schepsel op aarde draagt hij voor altijd de goddelijke levensgeest in zich: bewustzijn, verstand en vrije wil. Man en vrouw zijn in waardigheid aan elkaar gelijk maar door hun geslachtelijke differentiatie onderscheiden en hebben elk hun eigenheid, waardoor zij op mysterieuze wijze delen in Gods eigen, nagenoeg onbeperkte scheppingskracht. De mens is geroepen om in liefdevolle relatie zorg te dragen voor elkaar en te genieten van de schepping, die aan hem werd toevertrouwd. De schepping is er voor de mens, niet omgekeerd (wordt vervolgd).
(J. Cardijn en kajotsters in Brussel)
