” … En onze kinderen vragen: waar gaat het naartoe? En we geven hun toekomst uit handen… We vertrouwen een stuurman die de sterren niet leest…”
Categorie archieven: Muziek
4de Adventszondag
Rorate Caeli,
gezongen door de Schola Cantorum Gloriae Dei, een katholiek koor van de Latijnse Mis-vereniging van Las Vegas*.
Rorate is een gregoriaans introïtusgezang voor de mis van de vierde zondag van de advent en tevens de naam voor deze adventszondag. De tekst van het gezang is gebaseerd op de oudtestamentische tekst: Jesaja 45,8.
De liturgische kleur die op die zondag, en tijdens de advent in het algemeen, wordt gebruikt is paars, omdat de advent een periode is van inkeer en voorbereiding op de komst van de Heer. Verneem meer…
Symbiose van de Sint en Kerst
Personent Hodie is een kerstlied in het Latijn geschreven dat oorspronkelijk werd gepubliceerd in het Finse liedboek Piae Cantiones uit 1582, in een volume van 74 middeleeuwse liederen verzameld door Jacobus Finno (Jaakko Suomalainen), een Zweedse lutherse geestelijke.
Het liedboek vond zijn oorsprong in de bibliotheken van zangscholen in de kathedraal , waarvan het repertoire sterke banden had met het middeleeuwse Praag, waar administratieve studenten uit Finland en Zweden generaties lang hadden gestudeerd.
Een melodie gevonden in een manuscript uit 1360 uit de nabijgelegen Beierse stad Moosburg in Duitsland lijkt sterk op elkaar, en het is uit dit manuscript dat het lied meestal gedateerd is.
De Latijnse tekst is waarschijnlijk een muzikale parodie op een eerder 12e-eeuws lied dat begint met ‘intonent hodie voces ecclesie’, geschreven ter ere van Sint Nicolaas , de patroonheilige van Rusland, zeelieden, prostituees en kinderen – aan wie hij traditioneel geschenken brengt op zijn feestdag, 6 december.
Hugh Keyte en Andrew Parrott merken op dat twee van de verzen een ongebruikelijke dubbele herhaling hebben (“Submersum, -sum, -sum puerum”; “Reddens vir-, vir-, vir-ginibus”). In “intonent hodie” werden deze gebruikt om de drie jongens en drie meisjes te illustreren die door Sinterklaas werden gered van respectievelijk verdrinking en prostitutie. Liederen uit Piae Cantiones werden tot in de 19e eeuw in Finland uitgevoerd. Het boek werd bekend in Groot-Brittannië nadat een zeldzaam exemplaar van Piae Cantiones van Peter van Nyland als geschenk werd geschonken aan de Britse minister in Stockholm . Hij gaf het vervolgens aan John Mason Neale in 1852, en het was van dit exemplaar dat Neale, in samenwerking met Thomas Helmore, liedjes publiceerde in twee collecties in respectievelijk 1853 en 1854.
De grootste grap is dan ook dat wij het lied weer vanuit het Engels overnemen en er vervolgens een tekst bij maken die niet zoveel meer met Kerst te maken heeft: “God is goed altijd weer”…
Latijnse tekst:
Personent hodie
voces puerulae,
laudantes iucunde
qui nobis est natus,
summo Deo datus,
et de vir, vir, vir (2x)
et de virgineo ventre procreatus.
In mundo nascitur,
pannis involvitur
praesepi ponitur
stabulo brutorum,
rector supernorum.
Perdidit, dit, dit,(2x)
perdidit spolia princeps infernorum.
Magi tres venerunt,
munera offerunt,
parvulum inquirunt,
stellulam sequendo,
ipsum adorando,
aurum, thus, thus, thus,(2x)
aurum, thus, et myrrham ei offerendo.
Omnes clericuli,
pariter pueri,
cantent ut angeli:
advenisti mundo,
laudes tibi fundo.
Ideo, o, o, (2x)
ideo gloria in excelsis Deo.
3de Adventszondag
De derde zondag van de Advent heet Gaudete. Deze naam, afgeleid van het gelijknamige introïtusgezang, betekent: verheugt u.
Gaudete is een Latijns kerstgezang, dat gecomponeerd werd in de 16e eeuw
Het gezang werd opgenomen in de Latijnse zangbundel Piae Cantiones ecclesiasticae et scholasticae veterum episcoporum (“vrome kerkelijke en schoolse gezangen van de oude bisschoppen”), een collectie van Fins-Zweedse kerkgezangen uitgegeven in 1582.
https://christipedia.miraheze.org/wiki/Gaudete_(kerstlied)
Een leugenliedje
Het kinderlied “Die Donau ist ins Wasser gefallen” (De Donau is in het water gevallen) zag het levenslicht in Hessen. Het lied vertelt een verhaal dat duidelijk een leugen is, vermits het gewoon niet mogelijk kan zijn. Dergelijke “leugenliedjes” of “liederen der onmogelijke zaken” waren in de 18de eeuw zeer geliefd. De tekst kan variëren, moet echter steeds rijmen.
Weitverbreitetes Gstanzllied mit Unsinnstexten in der Art der Münchner Volkssänger um 1900 mit dem bekannten Mitsingrefrain über das bayrische Bier und die Geselligkeit.
Die Donau is ins Wasser gfall’n, der Rheinstrom is verbrennt. / Da is der Wiener Stephelsturm mit Stroh zum Lösch’n grennt. / (Refrain:) Schenkt ‘s a Maßerl Boarisch ei, Boarisch woll’n ma lusti sei. / Schenkt’s a Maßerl boarisch ei, boarisch wolln ma sei! / Vidra! Vidra! Vidrallallallalla! / Schenkt ‘s a Maßerl Boarisch ei, …
Der Ochs, der auf da Fleischbank sitzt, vakaft a Stiefelwichs. / Und wenn man ‘n fragt, was ‘s Schachterl kost’, so gibt er z’ Antwort nix. / (Refrain)
Der Ochs, der sitzt im Luftballon, fliagt nüber in d’ Türkei. / Und z’ Amsterdam, da lernt er jetzt die Kesselflickerei / (Refrain)
Die Königin von Portugal hat Hühneraug’n im Gsicht. / Die Pelzhaubn hat d’ Parucka gstohln, auf d’ Wochn wird ‘s hingricht / (Refrain)
‘s Kräutlweib von Luxemburg, des handelt mit Spinat. / Und der Wiener Stephelsturm, der wird auf ‘s Jahr Soldat. / (Refrain)
Z’ Augsburg is a Spaß passiert, der Goaßbock hat’s verzählt. / Da haben s’ an toten Schneidergselln zum Bürgermeister gwählt / (Refrain)
Een moderne variante hoort u dagelijks in de nieuwsberichten der tv- en radiozenders.
https://www.volksliederarchiv.de/alte-kinderreime/die-donau-ist-ins-wasser-gefallen/
Talenkennis
2de Adventszondag…
… op de notenbalk gezet door Giovanni Battista (Giambattista) Martini, beter bekend als “padre Martini“, (1704 – 1784), was een Italiaans componist en muziektheoreticus. Hij geldt als de eerste “musicoloog” in de moderne betekenis. In het Internationaal Muziekmuseum en bibliotheek in Bologna zijn twee zalen aan hem, zijn verzameling en zijn vrienden gewijd (video onderaan).
Een anekdote:
Op 9 oktober 1770 moest de jonge Mozart een proefstuk afleveren. Het handschrift van zijn antifoon “Quaerite primum Regnum Dei“ vertoonde echter meerdere fouten tegen de compositieregels, die door padre Martini werden gecorrigeerd. Vermoedelijk schreef Mozart het verbeterde handschrift over alvorens het af te geven aan zijn opdrachtgevers, en … het werd onvoorwaardelijk aangenomen.
Verneem hier meer.
Jakub Józef Orliński
Een groot talent, dat niet door iedereen gesmaakt wordt.
In rust is hij best een aantrekkelijk man; als hij zingt krijgt men rillingen, zowel van zijn gezichtsuitdrukking als van zijn stem.
https://jakubjozeforlinski.com/
En hij dook ook op in het Poolse ‘beat’reclamefilmpje voor Pepsi:
https://www.maestromusic.today/artikel/de-twee-gezichten-van-jakub-jozef-orlinski
“Advent is a Leucht’n”
Met enkele dagen vertraging – waarvoor onze verontschuldigingen – een prachtig lied uit Süd-Tirol ter ere van de eerste adventszondag:
De Gasser Gitschn zijn twee lieflijke jonge dames uit het prachtige Süd-Tirol: Marion en Anna Katharina. Zij hebben het zingen, thuis in het ouderlijk gezin, met de paplepel mee gekregen, namen deel aan verschillende zang- en volksmuziekwedstrijden en -optredens. Hun motto: “Wenn des Singen net war, war die Welt woll laar”. Vrij vertaald: zonder gezang zou de wereld wel heel leeg zijn..
Skye Boat Song
Speed, bonnie boat, like a bird on the wing,
Onward! the sailors cry;
Carry the lad that’s born to be King
Over the sea to Skye.
Loud the winds howl, loud the waves roar,
Thunderclouds rend the air;
Baffled, our foes stand by the shore,
Follow they will not dare.
Though the waves leap, soft shall ye sleep,
Ocean’s a royal bed.
Rocked in the deep, Flora will keep
Watch by your weary head.
Many’s the lad fought on that day,
Well the Claymore could wield,
When the night came, silently lay
Dead on Culloden’s field.
Burned are their homes, exile and death
Scatter the loyal men;
Yet ere the sword cool in the sheath
Charlie will come again.
The Skye Boat Song is een Schots volksliedje dat als wals kan worden gespeeld. Het herinnert aan de ontsnapping van prins Charles Edward Stuart (Bonnie Prince Charlie) van South Uist naar het Isle of Skye na zijn nederlaag bij de Slag bij Culloden in 1746. De tekst werd geschreven door Sir Harold Boulton, 2de Baronet, op een melodie die in de jaren 1870 werd verzameld door Anne Campbelle MacLeod (1855-1921).
Het lied vertelt hoe Bonnie Prince Charlie na de nederlaag van de jakobietenopstand in 1745 weet te ontsnappen. Met de hulp van Flora MacDonald slaagt hij erin om, vermomd als dienstmeisje, in een kleine boot weg te geraken. Het lied is een traditionele uiting van jacobitisme en het verhaal werd gevormd tot een Schotse legende.
Er werden veel covers van het lied gemaakt. De versie van Roger Whittaker en Des O’Connor haalde in 1986 elf weken de Britse UK Singles Chart. Een van de meest recente is die voor de televisieserie Outlander uit 2014. (Bron: Wikipedia)