Helft VSA-staten heeft naam die naar de oorspronkelijke bewoners verwijst

Geplaatst op 23 januari 2025 door De Redactie

25 VSA-staten dragen de naam van de oorspronkelijke bewoners. We geven bij 15 een verwijzing naar de oorsprong en de betekenis.

Alabama: genoemd naar de Alabama- of Alibamu-stam, een Muskogee-sprekende stam. Bronnen zijn verdeeld over de betekenissen ‘opruimers van het struikgewas’ of ‘kruidenverzamelaars’.
Alaska: genoemd naar het Aleoeten-woord “alaxsxaq”, wat “het vasteland” betekent
Arizona: genoemd naar het O’odham-woord “alĭ ṣonak”, wat “kleine bron” betekent
Connecticut: genoemd naar het Mohikaanse woord “quonehtacut”, wat “plaats van lange getijdenrivier” betekent
Hawaï: in de oorspronkelijke Hawaïense taal betekent dit “thuisland” (vaderland)
Illinois: genoemd naar het Illinoiswoord “illiniwek”, wat “mannen” of “strijders” betekent
Iowa: genoemd naar de Ioway stam, wiens naam “grijze sneeuw” betekent
Kansas: genoemd naar de Kansa stam, die de betenis “het volk van de zuidelijke wind” betekent
Kentucky: oorsprong niet helemaal duidelijk; zou kunnen dat de staat genoemd werd naar het Irokese woord “Kentake”, wat iets zoals “op de weiden” betekent
Massachusetts: genoemd naar een Algonkin “Massadchu-es-et,” wat naar verluidt “grote heuvel, kleine plaats” zou betekenen
Michigan: genoemd naar het Chippewa-woord “Michigama”, wat “groot meer” betekent
Minnesota: genoemd naar het Dakota-woord “Minisota”, dat “het witte water” betekent
Mississippi: genoemd naar de rivier, die oorspronkelijk door de Choctaw zo genoemd werd; betekenis: “groot water” of “vader van de waters”
Missouri: genoemd naar de Missouri-stam, wiens naam betekent “degenen die holle-boom kano’s hebben”

Waardigheid van de aarde en de hemel

Geplaatst op 19 januari 2025 door De Redactie

Het “Dignity” standbeeld, een combinatie van kunst en geschiedenis, een zinnebeeld tussen twee culturen, werd door Dale Lamphere ontworpen om de cultuur van de Lakota en Dakota Indianen te eren. Het beeld, 15.24 meter, staat op een hoogte met uitzicht op de Missouri. Drie Indiaanse vrouwen stonden ervoor model.

https://www.travelsouthdakota.com/trip-ideas/story/dignity-earth-sky

https://en.wikipedia.org/wiki/Dignity_of_Earth_and_Sky

Deze video verhaalt het ontstaan van het beeld:

348 jaar geleden overleed Jan van Riebeeck

Geplaatst op 18 januari 2025 door De Redactie

Uit Wido Bourels dagklapper, aangevuld met beeldmateriaal door onze redactie

Jan van Riebeeck, de ontdekker van Kaap de Goede Hoop overleden. Via zijn echtenote, Maria, had hij een band met de zuidelijkste Nederlanden

Op 18 januari 1677 overleed op Batavia Jan Anthoniszoon van Riebeeck (°1619). Van Riebeeck had als eerste Europeaan de Kaap de Goede Hoop bij de Tafelbaai in Zuid-Afrika bereikt in 1652. Hij liet er Fort Duijnhoop* bouwen, de eerste Nederlandse nederzetting in Zuid-Afrika.

*kaarten van Fort Duijnhoop: https://www.atlasofmutualheritage.nl/nl/page/867/duinhoop-fort

Jan van Riebeeck was scheepschirurgijn en koopman van beroep. Hij werkte in opdracht van de VOC, de Verenigde Oost-Indische Compagnie, voor wie hij reizen naar Batavia (Indonesië), en Japan ondernam. In 1645 was hij op post in de stad Tonquin (Koninkrijk Tonkin, vandaag in Vietnam).

Maria de la Queillerie

Zijn echtgenote Maria de la Queillerie vergezelde hem tijdens al zijn reizen. Maria was in 1629 geboren in Amsterdam uit een vooraanstaande calvinistische familie afkomstig uit het huidige Frans-Vlaamse Armentiers en het Land van het Vrijleen. Haar grootvader Chrétien (1543-ca 1632) was een van de sterkhouders van het protestantisme in de Zuidelijke Nederlanden. Hij maakte de Beeldenstorm in eigen streek actief mee, en werd predikant in Armentiers.

Jan van Riebeeck en Maria de la Queillerie woonden tien jaar lang in Kaapstad. Vijf van hun kinderen werden in Zuid-Afrika geboren. In 1662 kreeg Jan een nieuwe commandeursopdracht in Batavia en later in Malakka (Maleisië). Dat werd de eindbestemming voor Maria die in november 1664 in Malakka) aan een pokkenepidemie overleed.

Over de echtgenote van Jan van Riebeeck, Maria de la Queillerie, en ook over tien andere vergeten Zuid-Nederlanders (uit het huidige Frans-Vlaanderen) in de geuzentijd schreef ik in 2016 het boek “Kinderen van de Beeldenstorm.” Enkele exemplaren zijn nog beschikbaar. Interesse? Kijk op mijn blog widopedia.eu in de rubriek boeken.

Trieste verjaardag van Michel de Ghelderode’s ontslag

Geplaatst op 13 januari 2025 door De Redactie

Uit Wido Bourels dagklapper, aangevuld met beeldmateriaal door onze redactie

Michel de Ghelderode ontslagen

Op 12 januari 1945 ontslaat de gemeenteraad van Schaarbeek de auteur Michel de Ghelderode. De reden? Tijdens de oorlog had hij een aantal lezingen op de Franstalige zender Radio Brussel onder de titel ‘Choses et gens de chez nous’. ‘Dingen en mensen van bij ons’ waren blijkbaar toen al gelijk aan staatsgevaarlijke dingen.

Met zijn echte naam Ademar Martens (1898-1962) koos deze Franstalige, maar door en door Vlaamse schrijver voor de auteursnaam Michel de Ghelderode.

Hij scheef een indrukwekkende oeuvre bijeen: meer dan zestig toneelstukken, honderd verhalen, sprookjes en artikels over traditie, folklore en kunst .Hij maakte ook stukken voor het Koninklijk Poppentoneel Toone. Zijn eerste werken werden in Nederlandse vertaling opgevoerd door het Vlaamse Volkstoneel. Tussen 1949 en 1954 kende de Ghelderode ook veel succes in Parijs.

Titels als ‘Masques Ostendais’, ‘Sire Halewyn’, ‘Pantagleize’ verraden dat de Ghelderode zijn inspiratie zocht in het mythisch Vlaanderen en in Brabant. Ik geef jullie nog mijn favoriete boek van van Ghelderode met een titel als een volle zin: ‘Voyage autour de ma Flandre, tel que le fit aux anciens jours Messer Kwiebe-Kwiebus, philosophe des dunes.’

Michel de Ghelderode stierf in de eenzaamheid in Schaarbeek. Niet meer wetende dat hij in dat jaar was voorgedragen voor de Nobelprijs voor Literatuur.

https://encyclopedievlaamsebeweging.be/nl/de-ghelderode-michel

Een merkwaardige kapel met een bijzondere heilige

Geplaatst op 13 januari 2025 door De Redactie

De Granatkapelle (Granaatkapel), ook bekend als de Capella Granata is een katholieke kapel gelegen aan de Penken. Het ligt ten noordoosten van een kunstmatig meer en maakt deel uit van de gemeente Finkenberg in het Zillertal (Tirol).

De kapel is gewijd aan Engelbert Kolland, een broeder van de Franciscaanse Orde (OFM), die op 10 oktober 1926 in het Paulusklooster te Damascus werd vermoord. Kolland werd geboren in Ramsau, een dorpje in het Zillerertal. Kolland werd door paus Franciscus op 20 oktober 2024, onder de 14 gezegenden, heilig verklaard.

Huwelijksverjaardag

Geplaatst op 8 januari 2025 door De Redactie

Neen, onze klok loopt geen 24 uur achter. Onderstaand artikel had gisteren moeten verschijnen. We mochten echter – voor de zoveelste keer – publiceerproblemen ondervinden. Vandaar, met een dag vertraging:

Uit Wido Bourels dagklapper, aangevuld met beeldmateriaal door onze redactie

Filips huwt met Isabella

Op 7 januari 1430 huwt Filips de Goede (1396-1467), hertog van Bourgondië, met Isabella, dochter van de koning van Portugal. Filips was een bijzondere verschijning die, geholpen door het lot, de fundamenten legde voor wat later de Nederlanden zouden worden.

Bij de gelegenheid van zijn huwelijk sticht hij drie dagen later, op 10 januari de befaamde Orde van het Gulden Vlies, samengesteld uit 31 edele ridders.

Een van zijn favoriete Vlaamse steden naast Brugge was Rijsel. In 1453 gaf Filips er opdracht tot de bouw van het Rihourpaleis. Hij zal er ook het ‘Banket van de Fazant’ organiseren in 1454.De zogenaamde ‘zaal van de wachters’ van het Rihourpaleis doet nu dienst als VVV-kantoor van Rijsel.

Ingesloten video geeft ook weer wat er zoal kwam kijken, lees: hoeveel geld er verspild werd, bij het huwelijk: o.a.

125 wagens met wandtapijten
100 wagenladingen Boergondische wijn
50 wagens met meubelen en juwelen
15 wagens met wapens voor tornooien

De Orde van het Gulden Vlies (Frans: Ordre de la Toison d’or, Duits: Orden vom Goldenen Vlies, Spaans: Orden del Toisón de Oro) is een exclusieve ridderorde. De leden worden vliesridders of toisonisten genoemd. In de katholieke Oostenrijkse tak behoren ze allen tot de Europese adel. De Spaanse tak is al sinds lange tijd een orde van verdienste. Het Gulden Vlies verwijst naar een Griekse mythe. Lees verder...

Terugblik

Geplaatst op 2 januari 2025 door De Redactie

Uit Wido Bourels ‘Dagklapper’, door onze redactie aangevuld daar waar mogelijk met documentatie

IN 2025 IS HET….

25 jaar geleden, in 2000, dat de vuurwerkfabriek van Enschede (NL) ontplofte met 22 doden en vele gewonden tot gevolg; (zie video 1 onderaan)
50 jaar geleden, in 1975, dat ik naar Antwerpen vertrok om er één jaar te werken om mijn kennis van de Nederlandse taal te vervolmaken;
50 jaar geleden, in 1975, dat architect Flor van Reeth in Lier overlijdt. Samen met Felix Timmermans en Ernest van der Hallen was hij de stichter van De Pelgrim, een beweging van Vlaamse, katholieke en eigentijdse kunstenaars. (zie ‘Historiek van de Pelgrim-Beweging)
75 jaar geleden, in 1950, dat de derde Frans-Vlaamse kultuurdag in Waregem wordt besloten met de opvoering van ‘De Gekroonde Leersse’ van Michiel de Swaen; (zie video 2 onderaan, echter niet in Waregem, maar wel in het Vondelpark, Amsterdam)
100 jaar geleden, in 1925, dat de Frans-Vlaamse voorman Jean-Marie Gantois vertegenwoordiger van het ANV voor de Franse Nederlanden werd; (zie Encyclopedie van de Vlaamse Beweging)
125 jaar geleden, in 1900, dat het eerste nummer van het regionalistisch tijdschrift ‘Le Beffroi’, onder leiding van Léon Bocquet, verschijnt;
175 jaar geleden, in 1850, dat Alfons de Cock, schrijver, folklorist en grondlegger van de wetenschappelijke volkskunde in Vlaanderen werd geboren; (zie Encyclopedie van de Vlaamse Beweging)
300 jaar geleden, in 1725, dat Spanje en Oostenrijk het verdrag van Wenen sluiten. Spanje geeft hiermee zijn aanspraken op de Oostenrijkse Nederlanden op. (zie Karel VI en Filips V ondertekenen het Verdrag van Wenen – collectie Rijksmuseum)
400 jaar geleden, in 1625, dat Jan Brueghel de Oude, bijgenaamd de Fluwelen Brueghel overlijdt; (zie video 3 met 218 werken van zijn hand)
500 jaar geleden, in 1525, dat op het slagveld van Pavia in Italië de Zuid-Vlaamse ridder Charles de Lannoy de overgave van de Franse koning Frans I in ontvangt neemt. (Lees meer uit de collectie van het Plantin Moretusmuseum, Antwerpen)
600 jaar geleden, in 1425, dat de KU Leuven als eerste universiteit in de Nederlanden werd opgericht door hertog Jan IV van Brabant; (zie video 4)
800 jaar geleden, in 1225, dat gravin Johanna van Vlaanderen, last heeft met een bedrieger die beweert haar vader, Boudewijn IX, te zijn;
En zo kan ik nog een tijdje doorgaan. Nog materiaal genoeg dus om deze rubriek ook in 2025, te voeden!

Wido Bourel

Video 1: vuurwerkramp Enschede

Video 2: De gekroonde leersse, Vondelpark, Amsterdam

Video 3: 218 meesterwerken

Video 4: feestelijke herdenking van 600 jaar KU Leuven

Men vergelijke…

Geplaatst op 1 januari 2025 door De Redactie

1970: “Kerstboomverbranding – (on)ongeregeldheden – autowrakken in de fik – brandweer werkt mee – stukken meubilair – samen op zwier – plezier – waarom doen ze dat toch allemaal?…” Bekijk het filmpje.

Men vergelijke dezelfde alinea en filmpje bovenaan… met de nieuwsberichten over oudjaars’vieringen’ allerhande 2024 in Brussel, Antwerpen, Mechelen, Geel en in de omringende landen. Dezelfde terminologie met een heel andere betekenis. Wat is er veranderd? Lees in de kranten, volg het TV-nieuws en merk in welke wijken, straten in diverse steden de verrijking toesloeg met alle gevolgen van dien. Enkele voorbeelden:

https://www.vrt.be/vrtnws/nl

https://www.gva.be/cnt/dmf20241231_94964688

https://www.hln.be/antwerpen/hoe-het-kiel-voor-nieuwe-rellen-met-oudjaar-vreest-dit-zijn-amokmaker-redouan-en-zijn-moeder-br-dit-is-onze-manier-om-de-politie-terug-te-pakken~aca0a147

Hoe herken je een nazi?

Geplaatst op 1 januari 2025 door De Redactie

Onze oosterburen kunnen er niet genoeg van krijgen: de speurtocht naar alles en iedereen die – eventueel – met het nazisme kan geïdentificeerd worden blijft hoog actueel.

Zo kreeg AfD-boegbeeld Björn Höcke het herhaaldelijk aan stok wegens het uitspreken van verboden nazi-parolen zoals “Alles für Deutschland”.*

*”Alles voor Duitsland”… Naar verluidt mag men in Duitsland niet meer houden van zijn vaderland. Nationalisme, patriottisme, heimat… zijn woorden die na 1945 op de zwarte lijst belandden samen met nummerplaten waarbij men eventueel een verband zou kunnen zien met bepaalde data of initialen. U herinnert zich waarschijnlijk de scène waarin Angela Merkel een piepklein vaantje met de Duitse kleuren met een woedend gebaar van het podium verwijderde…

Het blijft echter bij de vervolgingswaanzin van en naar nazisme en fascisme niet bij verboden woorden. Naar verluidt kan men een onmens, die een dergelijke te verwerpen levensstijl en ideologie aanhangt, ook herkennen aan zijn kleding en huisdieren. En neen, ze zijn niet uitsluitend te herkennen aan een gladgeschoren koppeke, aan runentekens en legerbottinekes, maar volgens de huidige politiek-correcte opinie ook aan polohemden, turnsloefkes en… een dashond.

U herinnert zich wellicht ook nog het gerucht dat de ronde deed over de hond van Filip Dewinter… jawohl: een Duitse herder, die zou luisteren naar de naam “Dolf” (gerucht verspreid door Michael Freilich in Humo...) terwijl hij “Wolf” heet, wat in huidige wolf-beschermingstijden een eerder links-groene naam is.

Bron: Moderne Fascho-Fashion

https://www.hessenschau.de/politik/demonstranten-duerfen-afd-politiker-bjoern-hoecke-als-nazi-bezeichnen-v1,ermittlungen-hoecke-ist-ein-nazi-eingesellt-100.html

Een werkgroep voor het Nederlands?

Geplaatst op 23 december 2024 door De Redactie

“Er gaan deze dagen stemmen op om een werkgroep in het leven te roepen die de belangen en de promotie van de Nederlandse taal in Frans-Vlaanderen, en breder in de Franse Nederlanden, zou coördineren.
Ik heb uiteraard niets tegen het principe van een coördinerend werkgroep, tenminste als deze groep geen oogkleppen draagt en breed openstaat voor alle maatschappelijke strekkingen die het Nederlands steunen.
Het doel van de werkgroep moet wel helder gedefinieerd worden. Het doel is m.i. de Nederlandse taal officieel te erkennen als regionale taal in de HdF, en dit in plus van de twee bestaande streektalen die reeds beschermd zijn. En niets anders. Ik stel momenteel vast dat doelen, middelen en argumenten een beetje door elkaar worden gehaald. Het Nederlands als ‘taal van de buren’ is een argument en geen doel; het Nederlands als ‘geschreven standaardtaal’ is eveneens een vaststelling en argument. Het is vanzelfsprekend en geen doel.
Er worden momenteel namen van lokale politici genoemd die het project kunnen ondersteunen. Ze zijn welkom. Maar steun moeten we eerst zoeken en vinden in het middenveld, de cultuur, de economie, het onderwijs, enz. Precies om aandacht te eisen van de politiek die het momenteel zo goed als volledig laat afweten.
Ik lees dat verenigingen uit Vlaams België geen lid kunnen worden van dit collectief. Over Nederlandse verenigingen wordt niet gesproken. Wat met verenigingen die actief zijn aan beide kanten van de schreve? Ook als men dit beslist zal de tegenstander ons steeds associëren met irredentisme, enz. In plaats van deze jakobijnse methode toe te passen stel ik daarom voor dat men de deur openlaat voor verenigingen die aantoonbaar aan beide kanten van de schreve actief zijn. Redelijk is wel dat men in dit Collectief streeft naar een meerderheid van verenigingen aan ‘Franse’ kant. Niet minder maar ook niet meer. De tijd om een identiteitskaart te laten zien bij het passeren van de schreve is al lang voorbij.
Dit zijn de punten die eerst moeten worden opgeklaard om vooruit te gaan.”