Op 1 november zal de inhuldiging plaatsvinden van de nieuwe grafsteen van het graf van Borms. De vorige werd vernield door links tuig.
Samenkomst aan het graf om 11uur. Van Heybeeckstraat Merksem.
Voor meer info en (of) het bestellen van een bloementuil kan men terecht bij Lieve Van Onckelen, lievevanonckelen@scarlet.be
Stad Antwerpen zorgde voor een nieuwe grafsteen.
Ter herinnering:
Goede Vrienden,
Ziehier de verdere geschiedenis van de Grieks-Melchitische kerk met enkele treffende gebeurtenissen die haar houding illustreren.
Op het eerste Vaticaanse concilie werd het dogma van de pauselijke onfeilbaarheid vastgelegd door de dogmatische constitutie Pastor Aeternus (1870).
Men kan daartegen bedenkingen opperen zowel van buiten als van binnen de Kerk. Terwijl het marxisme handig inspeelde op de alom heersende ellende onder de arbeiders en het grote onrecht vanwege de “kapitalisten”, hebben de concilievaders haarfijn vastgelegd in welke omstandigheden een uitspraak van de paus, als herder van de hele Kerk over geloof en zeden onfeilbaar is (DS 3075)*.
Ook binnen de Kerk was er wrevel. De Grieks-Melchitische patriarch Gregorius en zeven van zijn bisschoppen stemden tegen. Hun kritiek betrof de wijze waarop hiermee de inbreng van de oosterse patriarchen volkomen genegeerd werd. Zij daarentegen ijverden voor een kerkevenwicht die goldt gedurende het eerste millennium. In die tijd werd de bisschop van Rome beschouwd als de “primus inter pares” (de eerste onder gelijken). Men ging naar Rome om gesterkt te worden in het geloof en de liefde.
In het oosten, vanaf het tweede millennium, zag men met lede ogen hoe de westerse kerk steeds meer macht naar zich toe trok en uiteindelijk aan de paus een absolute jurisdictie wilde toekennen. Daarom stemden de patriarch en de bisschoppen van de Grieks-Melchitische kerk in 1870 tegen dit dogma en vertrokken vooraleer het officieel aangenomen werd. Hierop stuurde de Romeinse curie een delegatie naar de Grieks-Melchitische patriarch en bisschoppen om te vragen dat ze het slotdocument alsnog zouden tekenen. En dat hebben ze uiteindelijk gedaan maar ze voegden er de clausule van het concilie van Firenze (1739-1745) aan toe: “met behoud van de rechten en privileges van de oosterse patriarchen”!
Na paus Pius IX (+1878) wordt de houding van de pausen tegenover de oosterse kerken iets soepeler. Paus Leo XIII (+ 1903) aan wie de grote eer toekomt eindelijk een waardevolle “sociale leer” van de kerk ingezet te hebben met zijn encycliek Rerum novarum**, schreef ook de encycliek Orientalium dignitas (1894). Hierin verbiedt de paus de “verlatijnsing” onder de oosterse katholieken en breidt de jurisdictie van de Melchitische patriarch uit tot het hele Ottomaanse rijk. Hij stelt verder dat de oosterse riten een getuigenis zijn van apostoliciteit, eenheid, waardigheid en eer van de katholieke kerk. De eenheid, zo bevestigt hij, is geen uniformiteit maar omvat een verscheidenheid. ***
In 1917 richtte Benedictus XV de Congregatie voor de oosterse kerken op en stichtte in Rome het Pauselijk Oosters Instituut voor de academische studies van de oosterse geschiedenis, theologie en liturgie. Ondertussen toonden westerse katholieke theologen steeds meer belangstelling voor oecumenische vraagstukken en begonnen een actieve dialoog vanaf de jaren ‘30 en’40 van vorige eeuw, hierin uitdrukkelijk aangemoedigd door paus Pius XII. Het is ook in 1939 dat Dom Lambert Baudouin (+ 1960) de unieke gemeenschap van benedictijnermonniken van Chevetogne stichtte met een oosterse en westerse ritus.
Het Tweede Vaticaans Concilie leverde een grote bijdrage aan het wederzijds begrip. De hiërarchie van de oosterse katholieken stond onder leiding van de Grieks-Melkitische patriarch Maximos IV die in heel het verloop van het concilie een belangrijke rol heeft gespeeld. Er was vooraf een commissie opgericht om een document voor te bereiden over de katholieke kerken van het oosten. Maximos IV merkte op dat in deze ontwerptekst duidelijker naar voor moet komen dat de oosterse katholieke kerken werkelijk afzonderlijke kerken zijn en geen tak van de heilige stoel van Rome. Hij waarschuwde voor een Romeinse centralistische kerkvisie, die in het oosten onaanvaardbaar is en die de oosterse katholieken nog meer zal verwijderen van hun orthodoxe broeders. Toch werd in deze commissie de centralistische visie behouden. De uiteindelijke tekst werd het decreet over de oosterse katholieke kerken (21 november 1964). De meeste westerse concilievaders bleken maar een erg beperkte kennis en belangstelling te hebben van en over de oosterse katholieke kerken.
Lees verder
Vandaag is het al 105 jaar geleden dat de Friese Margaretha Geertruida Zelle door een Frans vuurpeloton om het leven werd gebracht. Dat nieuws zal niemand iets zeggen, maar onder haar artiestennaam Mata Hari zal ze voor eeuwig tot de verbeelding spreken.
Margaretha Geertruida Zelle, 1876-1917) werd geboren in Leeuwarden als oudste dochter van een hoedenmaker. Via een contactadvertentie trouwt ze met de Nederlandse militair McLeod en leert tijdens hun verblijf in Indonesië erotische tempeldansen kennen. Na hun echtscheiding leefde ze vanaf 1903 in Parijs waar zij beroemd werd met haar interpretatie van oosterse dansen. Onderhield intieme betrekkingen met mannen uit de hoogste, ook diplomatieke, kringen. Schuldig bevonden aan spionage voor de Duitsers werd zij in 1917 gefusilleerd. U kan een uitgebreid verslag over en rond haar leven hier lezen.
Onder andere twee films over haar leven (met Greta Garbo in 1932 en met Jeanne Moreau in 1965) hebben tot beeldvorming over haar bijgedragen. De vraag in welke mate zij werkelijk spionne was, is onopgehelderd gebleven. Waarschijnlijk heeft zij ook een korte verhouding gehad met Prins Hendrik. Toen zij de hulp van Koningin Wilhelmina inriep om het doodvonnis gewijzigd te krijgen werd dat verzoek afgewezen, omdat Wilhelmina niets te maken wilde hebben met de buitenechtelijke affaires van haar man. (…)
Een andere kijk op deze Friese schone (die eigenlijk helemaal niet zo mooi was) en intrigerende spionne (die zelf gemanipuleerd werd en uiteindelijk het slachtoffer werd) vindt u bij “Mijn Mata Hari”.
Een Britse documentaire sluit af met “De exotische Mata Hari was het slachtoffer van mannen, van internationale politiek, maar vooral van haar eigen overmoed. Ze had geluk. Ze had geluk dat ze stierf toen ze nog jong en mooi was. Ze had geluk dat ze een universele mythe geworden was, wat betekent dat over haar schuld tot in het oneindige zal geredetwist worden…” Tja, het is maar hoe je het bekijkt…
Zou deze studentengrap vandaag nog toegestaan worden?
Een van de betere studentengrappen te Leuven in 1957 – Verfilming in maart en vertoning in mei. De film die nooit gemaakt werd. Met Chabert en Weckx, Schoenaerts e.a.
In Wieliczka, niet ver van Krakau (Polen, ) kan men deze ondergrondse kerk, museum en kuuroord in een zoutmijn bezoeken. De mijn is een van de oudste zoutmijnen ter wereld. Het winnen van zout op deze plek werd voor het eerst vermeld in 1044. De gangen van de mijn zijn in totaal 300 kilometer lang en bereiken een diepte van 327 meter. De mijn is zo groot dat men slechts 2% van het labyrint kan bezoeken.
Wieliczka is een stad in het Poolse woiwodschap Klein-Polen, gelegen in de powiat Wielicki. De oppervlakte bedraagt 13,37 km², het inwonertal 19.128 (2006).
De Sebastiaankerk van Wieliczka dateert uit de 16e eeuw en is van hout; de kerk is in het begin van de 20e eeuw beschilderd door Włodziemierz Tetmajer.
De stad is hier gesticht vanwege het bestaan van grote ondergrondse zoutlagen. Ooit heeft de zee hier het land bedekt. De zoutvlakte heeft een lengte van 10 kilometer, een dikte tot 400 meter en een breedte van tussen de 500 en 1300 meter. Al 5500 jaar geleden werd op deze plaats zout gewonnen door verdamping van het zilte water uit de bronnen.
Meer info vindt u bij de eigen webstek van de zoutmijn: https://www.wieliczka-saltmine.com/
Deze Roemeense stad met een behoorlijke portie Duits levensgevoel wordt in 2023 de culturele hoofdstad van Europa. Er woont een actieve Duitse minderheid en aan het hoofd van de stad zetelt een burgemeester uit Duitsland. Timișoara is een verbastering van de Hongaarse naam van de stad: Temesvár. Deze naam betekent burcht (vesting) aan de rivier Temes (Timiș in het Roemeens). Het Hongaarse woord vár betekent burcht. De Duitse naam Temeschburg is een letterlijke vertaling van de Hongaarse naam. De Timiș loopt overigens niet meer door de stad, in de 18e eeuw zijn veel meanders van die rivier doorgesneden en Timișoara ligt nu aan de Bega.
Of veel toeristen volgend jaar erheen zullen trekken om kennis te maken met deze architectonische parel in het oosten van Europa zal afhangen van de politieke spanningen en eventuele medische voorschriften/beperkingen. De Duitse minderheid zijn nakomelingen van de Banater Zwaven die tot op heden – en ondanks het communisme – hun gebruiken koesteren.
Timișoara is in de loop van de geschiedenis altijd een etnisch gemengde stad geweest. In de 19e eeuw waren de Duitstaligen in de meerderheid, in 1880 was hun aandeel in de bevolking 55%. Tot de Tweede Wereldoorlog bleef de Duitstalige groep de grootste van de stad. Ook de Hongaren waren een grote groep in de bevolking van de stad. Na de Tweede Wereldoorlog nam het aantal Roemenen steeds verder toe. Tegenwoordig is de Duitse bevolkingsgroep geminimaliseerd. De Hongaren vormen tot op heden de grootste minderheid met circa 5% van de bevolking, in 1930 vormden zij nog bijna een derde van de bevolking (31%), in 1977 was het aantal Hongaren op zijn hoogtepunt toen ze met ruim 36.000 zielen nog ruim 13% van de bevolking vormden. Timișoara is nu een stad onder Roemeense heerschappij.
De burgemeester, Dominic Fritz, 38 jaar jong, komt uit het Zwarte Woud. Hij werd verliefd op de stad en bood zich aan als kandidaat-burgemeester in 2020 voor de in 2016 gevestigde partij “Unie redt Roemenië”. Hij haalde meer dan 50% der stemmen. Wat zowel een zegen als een last is. De verwachtingen zijn hoog: van een Duitse burgemeester wordt verwacht dat hij in een handomdraai alles verandert volgens Duitse normen. Niet eenvoudig met een overheersend systeem van corruptie en vriendjespolitiek. Zo is hij er nog niet in geslaagd de personeelspolitiek te doen veranderen. In de afgelopen winter werd de stad omwille van een faillissement van de elektriciteitsleverancier lam gelegd. Prompt kreeg Fritz de zwarte piet toegeschoven: “Hij is er nog maar net, de Duitse burgemeester, en we moeten al kou lijden zoals tijdens het communisme”, klonk het onterechte verwijt.
De voorbereidingen voor het cultuurjaar én hopelijk de komst van talrijke toeristen zijn in volle gang. Vijf van de tijdens het communisme verwaarloosde bioscopen worden gerenoveerd, in een tramremise komt een kunstencentrum en in het kunstmuseum wordt een beeldententoonstelling van de Roemeense beeldhouwer Constantin Brancusi gepland.
In het centrum worden gevels gerestaureerd, krijgen ornamenten een likje verf. In Timișoara drukten Italiaanse, Oostenrijkse en Hongaarse architecten en kunstenaars hun stempel. De burgemeester wil dat het westen met andere ogen naar het oosten, en vooral naar zijn geadopteerde stad, kijkt. Timișoara als revolutionaire stad met een eigen “revolutiemuseum”. Duitsland stuurde alvast een stuk Berlijnse muur.
Vergelijkbaar met in de DDR begon de “Wende” ook in Roemenië nabij de kerk. Een àl te kritische pastoor uit Timișoara moest als straf verplaatst worden; hij weigerde. Hij kreeg ondersteuning: eerst waren het enkele, dan steeds meer. En ten slotte in heel het land. U herinnert zich vast nog de beelden van de laatste dagen der Ceaușescu’s.
Een tramrit brengt u door de stadsdistricten. Elisabethstad is het district van de elite, Josefstad die der gewone burgers, in Fabrikstad ziet de burgemeester culturele mogelijkheden. In het Nikolaus Lenaulyceum herinneren twee marmeren muurplaten aan beroemde voormalige leerlingen: Herta Müller (2009 Nobelprijs literatuur) en Stefan Hell (2014 chemie). Meer dan 1600 leerlingen studeren aan deze school. Bij een toelatingsexamen moet de toekomstige Lenau-leerling bewijzen dat hij in het Duits minstens een groet kan uitbrengen. Waarbij het lieflijke “„Grüß Gott“ ook welkom is. In de 300.000 zielen herbergende stad wonen Roemenen, Duitsers, Hongaren, Serviërs en Roma.
Wie hoge eisen stelt aan onderwijs, stuurt zijn kind naar een Duitse school. Duits geldt in Roemenië als een toegangskaart naar een beroepscarrière. Er is nood aan Duitstalige leraars, die zich echter tevreden moeten stellen met een laag loon. Duits is hier minder een “Fremdsprache” dan andere talen, zij het met een Oostenrijks of Boheems accent.
Herinneringen aan degenen die na de val van het communisme naar Duitsland emigreerden vind je op het kerkhof. Minder dan 40.000 Roemeense Duitsers leven nog in het land, maar het voortbestaan van hun taal lijkt veilig gesteld.
In Timișoara hult men zich in grote dromen, zoals een heropeningsconcert van de opera met de tenor Jonas Kaufmann. En herdenkt men de doden, zoals de uit Timișoara stammende slachtoffers van de aanslag tijdens de Olympische Spelen (1972) in München. Binnenkort moet de prachtige kathedraal na de restauratiewerken weer open gaan.
Ter info: afstand Antwerpen – Timișoara: ca. 1660 km.
“Als we oorlog willen voeren, dan vinden we de redenen wel uit.”
U zal de tijdlijn der oorlogen, de hoogdravende verklaringen en de “redenen” nog wel herkennen. Vietnam, Irak, Joegoslavië, Libië, Syrië, Afghanistan, Pakistan, Jemen, Oekraïne… en daar bovenop de economische oorlogen met landen die weigerden naar de pijpen der oorlogsfluisteraars te dansen, zoals Cuba, Venezuela, Libanon…
Goede Vrienden,
Onze gemeenschap van de “Orde van de eenheid van Antiochië” maakt deel uit van de Grieks-Melchitische katholieke kerk met haar geschiedenis doorheen de eeuwen.
Schisma’s en scheuringen in de Kerk schijnen zich bij voorkeur te openbaren ongeveer na ieder half millennium. In het begin is er de scheiding tussen heidenen en joden. In de vijfde eeuw is er de scheiding na het concilie van Chalcedon. In de elfde eeuw komt het grote oosterse schisma. In de zestiende eeuw zal het protestantisme Europa in twee scheuren. Komt er in de 21e eeuw een diepe kloof tussen vele gelovigen die zich aanpassen aan een ontspoorde moderne wereld en een schamel deel die trouw blijven aan het Evangelie?
Terwijl de joodse gelovigen en heiden-gelovigen zich steeds verder van elkaar verwijderden, namen vele verschillende volken, culturen en etnische groepen het geloof in Jezus aan. Syrië was een amalgaam van oude semitische en Arabische volken, die zich doorheen de eeuwen daar gevestigd hadden: Cananeërs, Feniciërs, Amorrheën, Arameërs, Arabische stammen, Yemenieten… Bovendien bleef een flink deel van de troepen van Alexander de Grote in Syrië achter en mengde zich onder de bevolking. In deze mozaïek van volkeren en culturen wist het patriarchaat van Antiochië een merkwaardige eenheid van geloof te bewaren. De christenen van al deze verschillende groepen vormden dankzij het bijzonder charisma van het patriarchaat van Antiochië één Lichaam van Christus in verscheidenheid.
In het mysterie van God brachten de eerste oecumenische concilies steeds meer klaarheid:
Het concilie van Nicea erkende in canon 6 al een grotere jurisdictie macht toe aan drie patriarchaten: Rome, Alexandrië en Antiochië. Het zijn ook de oudste patriarchaten vóór Constantinopel en Jeruzalem.
Na het concilie van Chalcedon komen er in het patriarchaat van Antiochië twee groepen. Een deel aanvaardt de 2 naturen volgens het concilie van Chalcedon (451) en wordt door Rome en Constantinopel erkend. Dit is de Grieks-Melchitische kerk. Een ander deel wil de leer van de 2 naturen in Christus niet aanvaarden en wordt “monofysiet” (Grieks: monos + physis = één natuur). Volgens hen is de menselijke natuur van Christus helemaal opgeslorpt door zijn goddelijke natuur zodat er maar één natuur overblijft, de goddelijke. Bovendien laten zij het Grieks voortaan ter zijde en sluiten meer aan bij de Syrische identiteit (Syriac). Ziedaar voortaan de twee groepen: chalcedoniers en niet-chalcedoniers. Zij zullen ook elk hun eigen patriarch hebben: de Grieks-melchitische kerk en de Syriac kerk van Antiochië.
Het grote schisma tussen oost en west heeft plaats in 1054. Deze dramatische breuk werd voorafgegaan door vele doctrine, theologische, taalkundige, liturgische, politieke en geografische verschillen.
Lees verderDe wildeman en de wildevrouw die we ergens tijdens de vijftiende eeuw zien verschijnen op het stadswapen van Antwerpen, werden op dat moment beschouwd als de oorspronkelijke bewoners van het gebied dat later een stad zou worden. In zekere zin zijn ze dus vergelijkbaar met Adam en Eva en zeggen ze iets over de mens in zijn oorspronkelijke, mythische toestand.
Voor afbeelding, klik hier, wij mogen die niet plaatsen:
Het stadsarchief heeft als taak het college te adviseren zodat geen oneigenlijk gebruik wordt gemaakt van het stadswapen, van het stadszegel en van de stadsvlag van Antwerpen. Elk gebruik van de afbeelding van het stadswapen moet worden goedgekeurd door het college van burgemeester en schepenen.
De voormalige Britse koloniën eisen na het overlijden van Elisabeth hun eigendommen terug.
Ze zijn natuurlijk wel een paar pond meer waard dan de tand van Lumumba…