‘Grace I’ versus ‘Stena Impero’ of hoe een tankerdispuut tot een oorlog met Iran kan leiden

De Grace I, een tanker met olie uit Iran, varende onder Panamese vlag, wordt op 4 juli door de Britse marine geënterd in de Straat van Gibraltar. De Stena Impero, een tanker, varend onder Britse vlag, wordt op 19 juli in de Straat van Hormuz door Iran geënterd en naar de Iraanse haven Bandar Abbas geloodst.

Beide landen voeren redenen aan voor de inbeslagname. De Britten beweren dat hun actie legaal en die van Iran illegaal was. Iran beweert het tegenovergestelde: de confiscatie van de Grace I is in strijd met de vrijheid van navigatie in internationale wateren. Een actie, die in mei, bij het vertrek van de tanker uit Iran in gang gezet werd, die vervolgens tijdens de opgedrongen route rond heel het Afrikaanse continent vermits het Suez-kanaal geen toegang verleent gevolgd werd, om uiteindelijk door de Straat van Gibraltar de Mid. Zee te bereiken en bij een Syrische raffinaderij de olie te kunnen lossen. Kwatongen durven beweren dat John Bolton aan de touwtjes trok.

De Britse buitenminister Hunt noemde de entering van de Stena Impero “onaanvaardbaar” en eiste dat de “vrijheid van navigatie gegarandeerd wordt en dat alle schepen in de regio zich vrij en veilig in de regio kunnen voort bewegen”.

Maar… de Britten weigerden diezelfde vrijheid van beweging in de Straat van Gibraltar op 4 juli. So what, vindt het V.K., want de Grace I had de euvele moed olie te transporteren naar Syrië en dàt is in strijd met de EU-sancties. De westerse media en politici gaan mee in het verhaal. Boeken toe. Kop in kas. (video onderaan)

Laten we de toestand eens nader bekijken. Het V.K. had geen legaal recht de sancties op deze tanker te leggen en het was een duidelijke inbreuk op de alom geaccepteerde en vastgelegde regels die de doorvaart van handelsschepen door internationale wateren, in dit geval de Straat van Gibraltar, vastleggen.

In tegenspraak met de officiële redenering was de entering van de Grace I niet in lijn met de EU sancties (2012) tegen de Assad-regering in Syrië. De EU-Commissie besliste in art. 35 dat de sancties uitsluitend betrekking hebben op het grondgebied van EU-lidstaten, op een nationale of zakenentiteit of aan boord van een vliegtuig of schip “onder de rechtsbevoegdheid van een lidstaat”. Quod non.

Om de entering te rechtvaardigen wou de Britse regering aantonen dat de Grace I zich “onder Britse rechtsbevoegdheid” bevond, zoals bepaald in de EU-wetgeving, toen het door de Straat van Gibraltar voer. Op 3 juli, een dag voor de entering, maakte een maritiem nieuwsagentschap bekend dat de regering van Gibraltar, die geen bevoegdheid heeft over binnenlandse veiligheid of buitenlandse zaken, een wet had gepubliceerd die kon dienen als excuus voor de inbeslagname. De weg gaf de “chef minister” van de Britten de macht eender welk schip te doen stoppen als er “redelijke vermoedens” waren om het te “verdenken” dat het “waarschijnlijk” in strijd was met de EU-wetgeving.

Hiermee kan de regering van Gibraltar eender welk schip ten minste 72 uur vasthouden als het de “Britse territoriale wateren van Gibraltar” binnenvaart. Opvallend: tijdens de persmededeling van Gibraltars premier Fabian Picardo op 4 juli over de entering van de Grace I zweeg hij in alle talen over b.g. wet en over de juiste locatie van het schip toen het geënterd werd.

En dat hij hierover zweeg heeft zo zijn redenen. Het is quasi voor de volle 100% onmogelijk dat het schip zich in Britse territoriale wateren van Gibraltar bevond toen het geënterd werd. Het V.K. eist voor zich 3 zeemijlen, vanaf de kust, als eigen territoriale wateren. De Straat van Gibraltar is 7.5 zeemijlen breed op het smalste punt. (1 zeemijl = 1852 meter, langer dus dan een Britse mijl die 1609 m telt) Dat betekent dat het Britse territoriaal watergebied juist ten noorden van het midden van de Straat ligt. De internationale scheepvaart heeft zoals op het land verkeersregels. Vooral dan in smalle vaargeulen, waar de vaarvoorschriften volgens de vaarrichting bepaald worden. Zoals bij ons op een tweevaksweg, waar je niet naar keuze aan de linker- of rechterkant mag rijden, maar rechts moet aanhouden. (zie Transnav uitgebreide richtlijnen voor navigatie) De Grace I was in het vaarvak richting oosten naar de Mid. Zee, welke ten zuiden ligt van de tegenovergestelde richting naar de Atlantische Oceaan. M.a.w. het vaarvak van de Grace I ligt dichter bij de Marokkaanse kust dan bij deze van Gibraltar. (zie afbeelding hieronder)

Het is dus onmogelijk – tenzij de kapitein (bij drukke vaargebieden staat de kapitein dikwijls mee op de brug naast de stuurman) poepeloere zat was, een zelfmoordpoging wou ondernemen of een verrader was – dat de Grace I in het verkeerde vaarvak voer, hiermee een botsing met een ander vaartuig riskerende. Bijgevolg kon de Grace I zich niet in de Britse territoriale wateren ten noorden van de middellijn van de Straat van Gibraltar bevonden hebben toen de Britten het enterden. We mogen er toch redelijk gerust in zijn dat de reder zijn kapitein, gezien de hoogst explosieve situatie, met behoorlijk expliciete instructies voorzien had. Bovendien gaat men niet lichtzinnig om met een schip van 331 m lengte. De kapitein, eerste stuurman en vervolgens tweede en derde stuurman werden gearresteerd. Bij vesseltracker lezen we dat de tanker tot 90 dagen kan vastgehouden worden. Op 15 augustus komt de zaak opnieuw voor (zie hieronder):

Latest news

Tanker may remain detained for up to 90 days

Sat Jul 20 18:31:43 CEST 2019Timsen

The “Grace 1” may be detained for up to 90 days unless an application is made for its forfeiture or proceedings are instituted against any person for an offence. The vessel can then only be released when the proceedings are closed. Aug 15 has been set as the date for a new hearing. The Chief Minister of Gibraltar has discussed the issue of crude oil tanker with the Prime Minister of Britain. U.K. authorities have stated that they would facilitate the release of crude oil tanker Grace 1, if they were given a guaranteed destination that would not violate the sanctions.

Dit gezegd zijnde, zelfs indien de Grace I om de een of andere reden van de normale navigatieroute zou afgeweken hebben, dan nog zou het V.K. niet gemachtigd geweest zijn het schip te enteren. Dergelijke actie is compleet in strijd met het wereldakkoord – de Conventie van de V.N. over het Zeerecht. Art. 37 tot 44 van dit akkoord, geratificeerd door niet minder dan 167 staten, inbegrepen het V.K. en de EU, voorzien een “transit doorvaart” voor internationale vaargeulen zoals de Straat van Gibraltar, die de vrijheid van navigatie voor de handelsscheepvaart garandeert. Deze stipuleert uitdrukkelijk het verbod voor aangrenzende staten de doorvaart van handelsschepen te verhinderen, afgezien van enkele zeer beperkte uitzonderingen.

De paragrafen laten aangrenzende staten toe enkele wetten aangaande de veiligheid van navigatie, van pollutie controle, verbod op visvangst en het “laden of lossen in tegenspraak met de douane, de fiscale, immigratie of gezondheidswetten en voorschriften” toe te passen, maar voor geen enkele andere reden. De Britse entering van de Grace I had duidelijk geen enkel verband met eender welk van b.g. uitzonderingen en is dus een inbreuk op het akkoord.

Het bewijs duidt bovendien aan dat de Britse actie deel uitmaakte van een groter geheel, gecoördineerd door Trumps regering om de druk op de Iraanse economie te verhogen door de Iraanse exportmogelijkheden te beperken.

De verklaring door de eerste minister van Gibraltar hield in dat de beslissing om het schip te enteren genomen was na de ontvangst van “informatie” die “redelijke twijfel” voor het vermoeden gaf dat het schip olie vervoerde naar de Syrische Banyas raffinaderij. Informatie die verkregen was via een regering die noch door Gibraltar, noch door het V.K. bekend gemaakt wou worden.

Jonathan Beale, verslaggever over defensie bij de BBC: “Het schijnt dat de informatie van de VSA kwam.” Joseph Borrell, dd. Spaanse buitenminister stelde op 4 juli dat de Britse entering volgde “op een verzoek van de VSA aan het V.K.” Op 19 juli schreef de Londense Reuters correspondent Guy Falconbridge: “Verschillende diplomatieke bronnen zeggen dat de VSA het V.K. verzocht het schip in beslag te nemen.”

Als klap op de vuurpijl voor Boltons betrokkenheid in het Britse plan kwam dan het intrekken van de Panamese vlag voor het Grace I.

Menig Iraans schip met diverse cargo’s voer onder Panamese vlag. Maar toen de Trump regering economische sancties voor Iran herinvoerde in oktober 2018, was daar ook een verbod op industriële diensten zoals verzekering en herverzekering inbegrepen. Deze beslissing werd begeleid door politieke druk op Panama om het varen onder Panamese vlag van 59 Iraanse schepen in te trekken. Vele schepen Iraanse waren (semi) eigendom van de Iraanse staat. Zonder deze vlagstatus konden de Iraanse schepen geen verzekering voor de ladingen krijgen.

Dit had tot doel havens, kanaaluitbaters en privé bedrijven te ontmoedigen Iraanse tankers te ontvangen. Brian Hook (VSA Binnenl. Zaken), verantwoordelijke voor de sancties, waarschuwde hen in november dat zijzelf zouden verantwoordelijk zijn voor eender welke kosten, veroorzaakt door een ongeval, bij een zelf-verzekerde Iraanse tanker.

Maar de Grace I was een geval apart omdat het schip nog steeds onder Panamese vlag voer toen het zijn verre reis rond Afrika begon op weg naar de Mid. Zee. Op 29 mei werd de Grace I van de vlaggenlijst geschrapt, net nadat het schip aan zijn reis begonnen was. De beslissing werd genomen nadat de Panamese Nationale Veiligheidsraad een waarschuwing had wereldkundig gemaakt dat de tanker “misschien wel betrokken was bij het financieren van terrorisme door steun te verlenen aan destabiliserende activiteiten van bepaalde regeringen geleid door terroristische groeperingen”. Let wel: zonder vermelding van enig bewijs dat de Grace I betrokken was bij terrorisme.

Wie had er contact met de Panamese veiligheidsraad? John Bolton. Zijn doel: de Grace I, hulpeloos en rechteloos zonder de bescherming van een vlag, noodzakelijk om te varen of in een haven te verwijlen. Deze touwtrekkerij samen met de Britse vazallenactie was een volgende episode in de speciale Amerikaanse pogingen om Iran droog te leggen, om Iran te beletten deel te nemen aan de basisrechten van mondiale economie.

Keren we terug naar de Iraanse tegenactie: de entering van de Stena Impero, varend onder Britse vlag, in een andere zeegeul, de Straat van Hormuz. Het V.K. vindt dat er geen vergelijk mogelijk is vermits de Grace I olie vervoerde, bestemde voor Syrië en derhalve alle maatregelen toegelaten zijn.
Je hoeft geen Einstein te zijn om in de entering van Stena Impero door Iran (g)een poging te zien om een ruil te forceren. Of de Stena Impero nu wel of niet een vissersboot aangevaren heeft zonder zich om de boot en/of bemanning te bekommeren, doet niets (meer) ter zake. Misschien of waarschijnlijk is het accident verzonnen. Maar de oorzaak ligt niet in de wateren van Hormuz. De oorzaak ligt zelfs niet ergens ten noorden van de kust van Marokko. De oorzaak zit in Washington. Het Britse Buitenministerie schreeuwt de verontwaardiging van de daken. Eist steun van de volgzame westerse wereld. Eist militaire bescherming van handelsschepen tijdens de doorvaart van de Straat van Hormuz. M.a.w. eist – in opdracht van de Grote Baas over de Atlantische Oceaan – dat wij ons uni sono storten in een avontuur dat brandgevaarlijk is. Waarmee de missie van ene John Bolton geslaagd is. Of… bijna geslaagd. Niemand wil oorlog, behalve…