“Makha”, het Boeddhistisch Volle Maan-feest
Vandaag, 16 februari 2020, wordt bij ons thuis in Thailand Makha Bucha Day gevierd, één van de belangrijkste feestdagen in het Theravada-Boeddhisme.
De naam van dit oude Volle Maan- feest verwijst naar de Boeddhistische kalender die traditioneel in Thailand een maankalender is. In deze kalender staat de derde maanmaand bekend als ‘makha’. De term ‘makha’ komt van het woord ‘Magha’ in het Pali, de heilige taal van de religieuze teksten van het Theravada-Boeddhisme. ‘Bucha’ een is ook afgeleid van het Pali-woord ‘Puja’ wat ‘vereren’ of ‘eren’ betekent.
Zo verwijst Makha Bucha dus naar en dag die bedoeld is om de derde maanmaand te eren. Het verwijst specifiek naar de Boeddha en de leringen die hij gaf op de dag van de volle maan van de vierde maanmaand.
Dit gebeurde negen maanden nadat hij de staat van verlichting had bereikt. In totaal 1.250 Arahant, volgelingen die eveneens de staat van verlichting hadden bereikt, waren die dag in een bamboebos dat bekend stond als Veluvana in het Noord -Indiase Kajangala bijeengekomen om er tijdens een historische meeting van de Boeddha in hoogsteigen persoon leerstellingen te ontvangen die moesten dienen als een samenvatting van de kernprincipes van het boeddhisme.
De leer staat bekend als de Ovadhapatimokha. En was er ook op gericht om af te zien van het kwade, het goede te doen en de geest te reinigen. Boeddhisten geloven dat de Boeddha de Ovadhapatimokha twee decennia lang bleef onderwijzen. Het werd vervolgens overgenomen door de boeddhistische sangha – de geloofsgemeenschap – door middel van de 227 regels die deel uitmaken van de monastieke disciplinecode die wordt nageleefd door volledig gewijde monniken.
Als zodanig wordt Makha Bucha-dag ook gezien als een kans om de vorming van deze ideeën te vieren die tot op vandaag in het moderne Theravada-boeddhisme nog steeds richting- en leidinggevend blijven.
Zoals gebruikelijk is op allerlei boeddhistische feestdagen in Thailand, bezoeken Thaise boeddhisten hun lokale tempel om verdiensten te maken op Makha Bucha Day. Terwijl ze in de tempel zijn, kunnen ze luisteren naar boeddhistische leringen, aalmoezen geven aan monniken en boeddhistische geschriften reciteren. Het is gebruikelijk om ‘s avonds deel te nemen aan processies bij kaarslicht rond de Viharn, de grote wijdingszaal van de tempels.
Andere manieren waarop praktiserende Thaise boeddhisten de Makha Bucha-dag in Thailand markeren, zijn onder meer het strikt naleven van de ’Rub Sil’, de vijf regels of voorschriften die de ethische basis vormen van het Theravada-Boeddhisme. Dit zijn: geen schade toebrengen aan levende wezens, niet nemen wat niet wordt gegeven, afzien van seksueel wangedrag, het vermijden van leugens of deelname aan roddels, en het zich onthouden van alcoholische dranken en recreatieve drugs.
Makha Bucha Day wordt overigens in alle landen waar het Theravada-Boeddhisme wordt beleden gevierd. Dus naast Thailand ook in Laos, Cambodja, Sri Lanka en Myanmar.
Uit de pen van allesweter Jan Huijbrechts