VN uit kritiek op Iraans vrouwknikkeren

Iran: traditie wel dodelijk, niet discriminerend

De VN heeft kritiek geuit op de Iraanse traditie van het vrouwknikkeren, waarbij stenen gestrooid worden naar overspelige vrouwen. Volgens VN-onderzoeker Jane Waterbridge gaat het om folklore die discriminerend is voor vrouwen.

Het Perzische vrouwknikkeren ontstond in de zevende eeuw. Volgens een woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken is de traditie weliswaar dodelijk, maar niet discriminerend: “Het gaat hier om een eeuwenoud gebruik dat een essentieel onderdeel vormt van onze cultuur. Vrouwonvriendelijkheid speelt daarbij helemaal geen rol. Het gaat de deelnemers vooral om het doden van zondaars en het hebben van een leuke middag.”

Jalal Rezaei, tuinman in Isfahan, doet elk jaar mee met het volksfeest. Hij wordt moe van de jaarlijks terugkerende discussie: “Elk jaar zijn er weer mensen die moeilijk doen over het strooigoed. Mensen vergeten dat het vrouwknikkeren met name voor kinderen van groot belang is, omdat het een afschrikkend effect heeft wanneer de eer van de familie op het spel staat. Waarom zou je kinderen zoiets moois ontnemen? Je vraagt je af of de VN niets beters te doen heeft.”

Hoofdonderzoeker Jane Waterbridge: “Als ik in Iran zou wonen, zou ik me als vrouw beledigd voelen wanneer ik door mannen met keien bekogeld werd. Ook als ik daarmee een karakteristiek onderdeel zou zijn van een folkloristisch gebruik.”

Voor de Iraanse regering is het afschaffen van de traditie geen optie: “We zouden wel kunnen kijken of we minder grote voorwerpen kunnen gebruiken. Er zijn natuurlijk manieren om het strooien van rotsen minder confronterend te maken. Door stenen te vervangen door bijvoorbeeld grind of kiezels, verleg je de focus van incasseren naar participeren.”

Waterbridge is niet onder de indruk van de Iraanse reactie: “Het onderzoek loopt nog, maar voor ons is het uitgangspunt dat op termijn ook vrouwen gewoon mee moeten kunnen gooien.”

Diederik Smit en Jochem van den Berg in