Griekenland stemde rechts tot zeer rechts

De Griekse conservatief-liberalen Nea Demokratia van Kiriakos Mitsotakis haalde op 21 mei al een mooie verkiezingsoverwinning toen ze voor de Vouli (het Griekse parlement) 40,79 procent haalde. Die overwinning was niet genoeg voor een absolute meerderheid in zetels en dus liet de Griekse Eerste Minister de Grieken nog eens stemmen. Bij een tweede stemronde krijgt de grootste partij nog eens bonus aan zetels bij, zodat een absolute meerderheid aan zetels haalbaar leek. Als de Grieken meewilden, wel te verstaan.

Op 25 juni was er die tweede stemronde dus. De resultaten waren zo mogelijk nog duidelijker dan de eerste stemronde, ondanks een daling van het aantal kiezers dat naar de stembus trok. Mitsotakis haalt ongeveer 42 procent van de stemmen, wat hem 158 zetels in het parlement oplevert (op een totaal van 300 zetels). De verhoopte absolute meerderheid met andere woorden. Mitsotakis stimuleerde de afgelopen jaren de economie, deed de belastingen en de werkloosheid dalen. De economische groei lag in 2022 op 6 procent. Hij scherpte het migratiebeleid aan.

Links in de touwen – Syriza op drift?

De linkse Syrizapartij, die met voormalig Eerste Minister Alexis Tsipras naar de verkiezingen trok, stortte in elkaar en haalde nog amper 17,83 procent. 23 zetels gingen verloren, de partij houdt 48 zetels over. Tsipras deed intussen afstand van het voorzitterschap. De sociaaldemocratische Pasok, die Griekenland decennialang regeerde, verloor 9 zetels en blijft steken op 11,84 procent. De Griekse communisten verliezen ook 5 zetels, en houden met 7,69 procent 21 zetels over.

Merkwaardig – of net niet – is het gegeven dat twee als radicaal rechts beschouwde partijen in het parlement zullen vertegenwoordigd zijn: Griekse Oplossing met 4,55 procent, dat enkele zetels verliest maar er 12 overhoudt. En er is de nieuwe partij De Spartanen die uit het niets 4,66 procent haalt en eveneens 12 vertegenwoordigers naar het parlement stuurt. Tot slot doet een andere rechtse partij het niet slecht, Niki, en komt met 2,92 procent en 10 vertegenwoordigers eveneens voor het eerst in het parlement.

Deze rechtse opmars zorgt voor tandengeknars bij links. Naast het feit dat de grootste linkse oppositiepartij er niet eens in slaagt om 20 procent te behalen. ‘Du jamais vu’, aldus professor in de politicologie, Manos Papazoglo, in de Franse krant Le Monde.

Peter Logghe