Senegal en Gambia staan als zonzekere reisbestemmingen op ca. 6 uur vliegen in de reisbrochures met slogans als “elke dag is rokjesdag” en “breed lachende locals” die klaar staan om je te bedienen. Voor ca. 300 euro vlieg je heen en weer naar “de lachende kust”. Bijkomend voordeel: er is geen tijdverschil.
Europeanen trekken er als toeristen heen en de Gambianen, resp. Senegalezen, komen in omgekeerde richting als asielzoekers.

De voor 30 jaar uit Duitsland afgewezen en gedeporteerde asielzoeker Adama Barrow is sinds 2017 de democratisch verkozen staatspresident van Gambia. Hoewel sindsdien politieke vrijheden zijn toegenomen, stijgt het aantal asielzoekers uit Gambia in EUropa. En wij worden vriendelijk verzocht als toeristen erheen te trekken om de economie van het failliete land weer op de sporen te krijgen. Adama Barrow vertelde over zijn EUropa-avontuur: “Ik trok eerst naar Frankrijk, reed per trein naar Straatsburg, stak de grens over naar Duitsland, naar Baden-Baden. Vroeg in Karlsruhe asiel aan. Na twee jaar werd ik uiteindelijk in 1988 teruggewezen.” 

Toen bestond de staat Gambia nog niet; het grondgebied maakte samen met Senegal de eerder dictatoriaal geleide federatie Senegambië uit, die in 1989 ontbonden werd.
In december 2016 won de naar huis gekeerde Barrow, intussen een ondernemer, de presidentsverkiezing tegen de sinds meer dan 22 jaar autocratisch regerende president Yahya Jammeh. Deze laatste was nog door een militaire coup aan de macht gekomen en viel tijdens zijn lange carrière op door willekeur, bijgeloof en tovenarij. Jammah vocht de verkiezingsresultaten aan; pas toen Ecowas, de economische unie van West-Afrikaanse staten, soldaten stuurde, vluchtte Jammeh naar Equatoriaal Guinea. Zijn privévermogen en een gedeelte van de staatskas nam hij mee.

De euforie over de nieuwe democratie is intussen in Gambia geluwd. Barrow en zijn ministers hebben quasi geen politieke ervaring en hebben geen kaas gegeten hoe een land te leiden, laat staan het financieel te redden. Hoewel Barrow de meeste politieke gevangenen vrij liet, bevindt het land zich nog altijd in een overgangsfase. Daarom gelden nog quasi alle wetten uit het Jammeh-tijdperk. Zo is homoseksualiteit in het islamitische land nog steeds illegaal en kan met levenslange hechtenis bestraft worden. Polygamie daarentegen is in de voormalige Britse kolonie toegestaan. Barrow zelf heeft twee echtgenotes.

Jammeh riep Gambia uit tot islamistische staat

Uitgebreidere hervormingen werden aangekondigd. Binnen twee jaar moeten de grondwet en de wetgeving door een gespecialiseerde commissie onder de loep genomen en aangepast worden. Bovendien onderzoekt een andere commissie waar het geld gebleven is, dat onder de Jammeh-dictatuur verdween en waardoor het land nu failliet is. Om die reden zijn de troepen van Ecowas nog steeds in het land.

Om de economie een duwtje in de rug te geven wordt het toerisme aangemoedigd. Gambia was, vooraleer het failliet ging, al een der populairste reisbestemmingen in Afrika. Voor ca. 1000 euro kan je er twee weken verblijven, zelfs tijdens de kerstperiode. In de reisbrochures vind je geen negatief reisadvies. Slechts zon, lachende mensen, stranden, palmen… In het klein gedrukt wordt aanbevolen zeker een retourticket en “genoeg financiële middelen” te voorzien. De Gambianen daarentegen, die de reis in de omgekeerde richting ondernemen, hoeven niets bij zich te hebben.

Hoewel Gambia met ca. 2 miljoen inwoners een der kleinste Afrikaanse landen is staat het in de lijst der asielaanvragen in de top 10 van de Afrikaanse oorsprongslanden. Relatief gezien is Gambia het Afrikaanse land dat de meeste asielzoekers naar EUropa levert. De linkse Gutmenschen weigeren Gambia als veilig oorsprongsland te beschouwen. Ca. 140.000 Gambianen leven in het buitenland, vooral in Duitsland en Italië.

Momenteel is er geen terugname-akkoord met Gambia, maar de EU is in gesprek met Barrow over een terugkeermodel voor zijn landgenoten. Dat er niet snel zal komen… want 22% van het BNP komt uit buitenlandse overschrijvingen van de Gambianen die hun geluk buiten de grenzen gezocht hebben. Een groot gedeelte der families – én de staat zelf – is afhankelijk van deze overschrijvingen uit het buitenland; een terugkeer doet hen financieel de das om. In Barrows eerste ambtsjaar, 2017, werden in Duitsland 2562 nieuwe asielaanvragen genoteerd – van een vermindering weinig of geen sprake. Slechts 153 werden van het Duitse grondgebied verwijderd.

Blijkbaar werden in 1988 onder Helmut Kohl meer afgewezen Gambiaanse asielzoekers teruggestuurd dan onder Merkel. In 1988 heerste toen in Senegambië een dictatuur – men mocht eigenlijk niemand terugsturen. Vandaag heerst er de geprezen democratie… die blijkbaar niet toelaat dat afgewezen Gambianen een enkele reis terug van de Merkelse regering krijgen.

Maar toeristen, die zijn er welkom.  Ook alleenreizende dames.

TUI       TC    Corendon