In België is de Grondwet een vodje papier. Of in het beste geval: een wankele basis voor de pacificatie van Vlaamse en Franstalige behoeften en belangen, die we genoegzaam kennen als het ‘communautair gekrakeel’. Maar dus niet meer dan dat.

In een periode van communautaire stilstand willen we al eens van wat naderbij kijken naar wat een grondwet écht zou moeten zijn, geen instrument dus maar een document dat in zijn artikelen ondubbelzinnig uitlegt wat essentieel is om de gemeenschap, het volk, goed te begrijpen.

Nu, de Grondwet van het federale België zegt dat het land is samengesteld uit Gewesten en Gemeenschappen (Art. 1). Van Belgisch volk is nergens sprake meer, behalve in de eed (Art. 91) die de Koning moet afleggen bij zijn troonsbestijging: “Ik zweer dat ik de Grondwet en de wetten van het Belgische volk zal naleven, ’s Lands onafhankelijkheid handhaven en het grondgebied ongeschonden bewaren.”

 Alleen de monarchie maakt zich met andere woorden de wereldvreemde illusie dat er nog zoiets zou bestaan als een Belgisch volk. Nochtans zegt de eed die de Koning bij aanvang van zijn regeertermijn moet afleggen dat hij de Grondwet moet naleven. Evenzeer als dat mythische ‘Belgische volk’ zou die Grondwet dus óók dagelijkse realiteit moeten zijn voor het Hof.

Wel, Veerle Wouters en Hendrik Vuye – de Bonnie & Clyde van de N-VA – signaleren dat prins Amedeo met de doorluchtige Elisabetta Rosboch von Wolkenstein is getrouwd zónder de zegen van peetvader Koning Filip. Daarmee verliest de prins alle aanspraken op de troon. Om hem toch nog in de pas te houden richting koningschap (ná de vier kinderen van koningspaar Filip en Mathilde en zijn moeder, prinses Astrid), is bij KB van medio november 2015 uitdrukkelijk gesteld dat Filip toelating geeft vanaf 4 juli 2014, dus de dag vóór het huwelijk van Amedeo en zijn gade.

Heel deze gang van zaken is op zijn minst onbehoorlijk en wellicht wringt er ergens een grondwettelijk schoentje. De royale oplossing was zeker niet waterdicht want beide kamers (Senaat en Kamer) moesten toestemming geven. Maar geen nood, Justitieminister Geens en premier Michel namen een loopje met de Grondwet en er kon weer vrolijk verder ‘geregeerd’ worden bij gratie Gods.

Van iedereen die België bovengemiddeld genegen is, zijn het niet zozeer de Franstalige politieke partijen die de grondwetgeving naar hun hand zetten. Vooral de koninklijke familie blinkt uit in deze kunst. We kunnen ze gerust de lompe stormram noemen die de serene soevereiniteit aan diggelen slaat van wetgeving die ons allemaal zou moeten binden en verbinden.

Een historisch overzicht van alle koninklijke inbreuken op de Grondwet kan in beknopt bestek op een tijdlijn. En we zijn erg benieuwd naar het boek dat Hendrik Vuye en Veerle Wouters schreven over de rol van de monarchie in België. Wellicht vinden we daar nog meer eten en drinken in. Ondertussen geven we jullie een smaakmakertje mee in de vorm van de prent hieronder!

Met dank geleend bij Doorbraak.