In Duitsland doen de eerste sharia-banken hun intrede.  Kuveyt Türk is de naam van de sharia-bank die de nodige licentie uitgereikt kreeg.  Ze is de grootste islamitische bank in Turkije met hoofdzetel in Istanbul, voor 62% in handen van de Kuwait Finance House. Enkele jaren geleden werd er een filiaal in Mannheim geopend en erbij aangekondigd een licentie voor een volledige bankexploitatie te zullen aanvragen.  Dit jaar is het zover: in Frankfurt, Berlijn en Keulen zullen de eerste sharia-banken openen.

De bank gelooft in de toekomst.  21% van de in Duitsland verblijvende moslims hebben te kennen gegeven aan een islamitische bank de voorkeur te geven. Vorige marktanalyses gaven aan dat er een mogelijk marktpotentieel van 1.6 miljard euro in zit.
Beleggingen moeten voldoen aan de sharia-regels.   Niet toegelaten voor  bv. casino’s en porno wegens onzedig en absoluut verboden voor de voedingsindustrie die haram, vooral varkensvlees, verhandelt.

‘Om te beginnen is geld geen product. Je mag dus geen geld verdienen met geld. Rente is verboden’, zegt Mohamed Boulif, bedrijfsleider van het financieel adviesbureau Al-Maalya. ‘Elke financiële transactie moet gelinkt zijn aan een reële economische activiteit. Schulden verhandelen, een van de oorzaken van de kredietcrisis, is uit den boze. Ook de economische activiteit mag niet willekeurig gekozen worden. Het is bijvoorbeeld verboden om te investeren in ‘schadelijke’ bedrijven: alles wat te maken heeft met onder meer alcohol, tabak, gokken, wapens en varkens.’

Ter verduidelijking: wie bijvoorbeeld een huis wil kopen, moet dat laten kopen door de bank, die het dan verder aan de kandidaat verkoopt, maar aan een hogere prijs. Op die manier wordt de rente vermeden. Aan een lagere prijs kan ook: handig als de aandeelhouders in Koeweit iets of iemand in het westen een speciaal financieel steuntje in de rug willen geven. Of als er ‘verlies’ moet gemaakt worden…

Ook is het zo als je je geld plaatst op een spaarrekening bij een islamitische bank, je op het einde van het jaar geen rente, maar een aandeel van de winst krijgt. Twintig procent van de winst gaat naar de bank, voor de onkosten en haar eigen winst. De overige tachtig procent wordt verdeeld tussen de klanten van de bank. Daarom is het belangrijk dat er voldoende transparantie is tussen de bank en de consument. ‘De bankier is verplicht alles helder en eenvoudig uit te leggen. Kleine lettertjes in een contract zijn verboden’, legt Boulif verder uit. ‘Als je investeert in een bedrijf, doe je dat op een duurzame manier en voor een langere termijn.’

Elke islamitische bank werkt ook met sharia boards, een jury van geleerden, die zich moet uitspreken over elk nieuw product.  Zij moet controleren of de normen en waarden steeds gehanteerd worden in de bank. Want in tegenstelling tot de westerse banken is niet de winstmarge het uiteindelijke doel, wel de handhaving van de ethische principes. Weet iemand meer over die ‘geleerden’?  Zijn dit imams gespecialiseerd in economie of omgekeerd?

Ondanks het feit dat islamitisch bankieren een vrij jong systeem is, is het wereldwijd aan een sterke opmars bezig. De gemiddelde groei van de markt lag in de voorbije jaren rond de vijftien procent. Ook tijdens de financiële crisis bleef de sector het goed doen. Dit blijkt uit een studie uit 2009 van Robin Roose van de Hogeschool Gent. (Wie geïnteresseerd is kan hier zijn masterscriptie ‘Islamitisch Bankieren in Vlaanderen’ lezen). Het systeem blijft ook niet beperkt tot islamitische landen maar ook verschillende westerse landen tonen interesse. Islamitisch bankieren is nu al mogelijk in het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Frankrijk. Ook in België is er een groeiende vraag, hoewel de markt relatief klein blijft.

Er zitten nogal wat addertjes onder het gras.  De sharia instructies zijn niet conform de wetgeving van de financiële sector.   Bv. een bankgarantie is verboden voor een sharia-bank terwijl de wetgever eist dat er altijd iets of iemand garant staat.  Idem dito voor het verstrekken van onderpand.
Rente is verboden, ethische principes waardoor beleggingsmogelijkheden beperkt zijn en daar bovenop de aanbeveling van Buiter, de man die het kontant geld wil afschaffen: ‘Wat we nodig hebben is de toepassing van de islamitische principes in de bankierswereld. Vooral het verbod op rente is wenselijk.’  Ook het Vaticaan is van mening dat het islamitische systeem een handig alternatief kan zijn voor westerse banken, tijdens economische crises.

FT

Bronnen: Deutsch-Türkische Nachrichten – Erasmix

Lees ook: Veel geld beschikbaar bij islamitische banken…