Laten we even teruggaan in de tijd. Naar 1936 – de jaren ‘30 weet u wel? De grootvader van onze huidige vorst, Leopold III, ontving toen ten paleize, elk apart: Staf De Clercq en Hendrik Borginon nadat het VNV op 24 mei 1936 een klinkende overwinning had geboekt. De soeverein ontving ook Léon Degrelle, de leider van Rex en communistenleider Joseph Jacquemotte, ook twee winnaars van die verkiezingen.

78 jaar later ontvangt Filip alle partijvoorzitters, inclusief Peter Mertens en Raoul Hedebouw van de communistische PTB-PVDA+ die voor het eerst verkozenen hebben. Alle? Een partijvoorzitter is niet ter consultatie gevraagd: Gerolf Annemans van het Vlaams Belang. Filip volgt hierbij het spoor van zijn grote voorbeeld: koning – nonkel – Boudewijn. Hij was de eerste koning die het Vlaams Belang (toen nog Vlaams Blok) in een royaal cordon plaatste, daarin gevolgd door broer Albert II. Ze kwamen nooit op audiëntie, niet als ze 24% haalden, en nu niet wanneer ze 6% halen. U kunt gerust opwerpen: het Vlaams Blok/Belang zou geweigerd hebben, het had zijn kat gestuurd. Dat kan. Maar een neutraal vorst, echt neutraal, moét iedereen vragen. Anders is hij niet neutraal en kan hij geen koning zijn.

Het gekke van het verhaal is, dat niemand daar nog bij stilstaat. Niemand maakt daar nog een punt van. Iedereen vindt het normaal dat het Vlaams Belang niet wordt uitgenodigd. Maar dat is het punt niet. De koning wordt ons verkocht als de ‘neutrale’ factor in de onderhandelingen maar is dat in geen geval. De vraag moet ook gesteld worden wat het criterium is van de koning om deze partij te weigeren en of het in de toekomst mogelijk is dat ook andere partijen niet meer worden uitgenodigd? Volgende vraag: wie draagt de politieke verantwoordelijkheid voor het koninklijk cordon? In principe is dat de eerste minister, maar die is ontslagnemend. De politieke verantwoordelijkheid tijdens de formatie is dus pure politieke fictie. Onze onverantwoordelijke koning kan dus vrolijk onverantwoorde politieke daden stellen en niemand reageert daarop, integendeel verwacht het én vindt het normaal.

De vorige koning ging niet alleen zijn boekje te buiten tegenover het Vlaams Belang. Of zijn we vergeten hoe Bart De Wever in de formatie na de verkiezingen van 2010 een rondje mocht lopen uit beleefdheid, eentje ‘van moeten’ en niet anders kunnen? Daarna werd hij vakkundig uit de koers genomen om over te gaan tot de orde van de dag. Ook daar deed het Paleis actief aan politiek, een heel stuk subtieler en dus nog veel gevaarlijker. Ook daar maalde blijkbaar niemand om. Er is met andere woorden sprake van een opvallende normvervaging over de actieve politieke rol van de koning die openlijk laat blijken niet neutraal te zijn.

Als niemand in de pers vragen stelt bij het optreden van Filip, dan doen wij dat met Doorbraak wel.

Sire,

Een deel van het (Vlaamse) politieke landschap negeren, een deel van de kiezers publiek buiten spel zetten, een deel van uw onderdanen discrimineren is uw rol onwaardig. Ofwel vervult u uw grondwettelijke plicht in neutraliteit, ofwel laat u de formatie over aan de politici. De praktijk in de deelstaten laat zien dat dit heel vlot kan verlopen. Het schimmenspel dat nu elke keer wordt opgevoerd is hopeloos achterhaald. U hebt de kans gemist om de historische fouten van uw oom en vader recht te zetten en te tonen dat u de koning bent van àlle Belgen.

We stellen tot onze eigen verbazing vast dat uw autocratische grootvader Leopold III over een groter gevoel voor democratisch handelen bleek te beschikken dan Boudewijn, Albert II en Filip.