Geen toekomst zonder wortels. Daarom plaatsen we iedere keer een historisch nationalistisch figuur in de kijker. Deze keer bijten we de spits af met niemand minder dan Karel Dillen, de stichter van het Vlaams Blok.

Antwerpenaar Karel Dillen is een van de meest markante figuren in het Vlaams en Europees nationalisme van de voorbije decennia. Hij was de zoon van een havenarbeider en studeerde aan het Antwerps Atheneum waar een paar Vlaamsgezinde leraren diepe indruk op hem maakten. De familie Dillen was niet politiek actief. In de repressiejaren zag en hoorde Dillen echter veel: de repressie trof toen iedereen die zich ook maar een beetje Vlaamsgezind had betoond. Aangestuurd door zijn rechtvaardigheidsgevoel werd Dillen flamingant en zijn rechtlijnig karakter dreef hem naar het nationalisme. Hij was enige jaren lid van het Sint-Arnoutsvendel en raakte betrokken bij de Vlaamse Concentratie, een eerste poging tot Vlaams-nationale partijvorming in 1949.

Hij werkte geregeld mee aan het Vlaams-radicale weekblad Opstanding en begon voordrachten te houden op herdenkingen of rond het amnestiethema. In de vroege jaren vijftig had hij enkele jonge mensen rond zich verenigd in de Jong-Nederlandse Gemeenschap die, waar het kon, meetings inrichtte. Dillen bewees er een geboren redenaar te zijn die zowel jonge als oudere toehoorders kon begeesteren.

Hij behandelde vaak dezelfde thema’s: het noodzakelijk radicalisme in de Vlaamse beweging, respect voor degenen die zich in de Wereldoorlog hadden ingezet voor wat ze noodzakelijk achtten, de toekomst van de Groot-Nederlandse gedachte, een op de volksgemeenschappen gebouwd Europa.

Dietsland-Europa

Die ideeën wenste hij in een eigen tijdschrift uit te drukken en dat werd Dietsland-Europa, een invloedrijk tijdschrift waarvan hij van 1956 tot 1975 hoofdredacteur was. Daarin leefde hij zijn rechtlijnigheid ten volle uit en betoonde zijn ruime culturele belangstelling. Het blad streefde naar de hereniging van de Nederlanden. Daarnaast stond Dietsland-Europa voor een rechts solidaristisch nationalisme, onbesmet door modieus-progressieve voorbeelden. Als men een aantal nummers van Dietsland-Europa leest, voelt men zich geestelijk verrijkt. Zeker als er gehandeld wordt over non-conformisten als de ‘belg’ Robert Poulet, de Bretoen Olier Mordrel, de Fransman Maurice Bardèche, de Duitser Ernst Bertram en zoveel anderen. In 1968 werd Dietsland-Europa het orgaan van Were Di, Verbond van Nederlandse Werkgemeenschappen. Karel Dillen werd Were Di-voorzitter, voor een Groot-Nederlander uiteraard de gepaste opdracht. Hij bleef dit tot 1975.

Partijpolitiek

Uiteraard wilden Vlaams-nationale partijen graag beroep doen op een zowel onderlegd als rechtlijnig man zoals Dillen. Hij had al even in de Vlaamse Concentratie gewerkt en kwam spoedig in de partijraad van de Volksunie (VU) terecht.

Vanaf eind jaren zestig voelde hij zich steeds minder thuis in de VU. Enerzijds door het binnenstromen van modieus-linkse elementen, anderzijds omdat de partijleiding van toen er alles voor over had om aan een Belgische regering te participeren; (L’histoire se répète voor de N-VA?, nvdr)

Daarom richtte Dillen in 1977, met een aantal gelijkgezinden, de Vlaams Nationale Partij (VNP) op die een rechtlijnig rechts-nationalistisch programma had. Deze kleine politieke groep,ering met weinig financiële middelen en in de pers doodgezwegen, organiseerde zich langzaam en hield, waar het kon, vooreerst kleine bijeenkomsten. Meestal was Karel Dillen de spreker.

Hij slaagde erin veel oudere nationalisten, vaak verbitterd door de recentere VU-politiek, te overtuigen tot een nieuwe inzet. Ook vele jongeren voelde zich aangetrokken door dit ‘hernieuwd’ radicalisme.

Electoraal succes kwam er slechts langzaam. In 1978 werd Dillen Kamerlid voor het Vlaams Blok (een kartel tussen de VNP en de VVP). Dillen zou dit blijven tot in maart 1987 en werd opgevolgd door Gerolf Annemans. In december van datzelfde jaar waren er opnieuw verkiezingen en Dillen kon alweer als enige nationalist een Senaatszetel innemen. Ook hier bleef hij maar kort senator. Bij de Europese verkiezingen van juni 1989 veroverde het Vlaams Blok een zetel en ging Dillen naar Straatsburg. Als parlementslid was hij afkerig van partijpolitieke spelletjes en weigerachtig tegenover compromissen om zich daar echt thuis te voelen. Wel maakte hij gebruik van elke gelegenheid om in debatten een Vlaams-nationale stem te laten horen. In Straatsburg werd Dillen de gerespecteerde voorman die goede en vruchtbare contacten onderhield met het Front National van Jean-Marie Le Pen en de Republikaner van Schönhuber. Zelfs als het Vlaams Blok zich met die partijen in een ‘technische fractie’ inschreef dan nog bleef Dillen de beginselen van het volksnationalisme getrouw tegen het staatsnationalisme van een Le Pen in.

Karel Dillen droeg in de lente van 1996 het Vlaams Blokvoorzitterschap over aan Frank Vanhecke. Hij zat zijn mandaat in het Europees Parlement uit.

Karel Dillen overleed op 81-jarige leeftijd. Hij had reeds geruime tijd zware gezondheidsproblemen. Dillen overleed bij zijn dochter Marijke in ‘s-Gravenwezel. Hij werd op 5 mei 2007 begraven na een druk bijgewoonde dienst in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal van Antwerpen. Karel Dillen blijft tot de dag van vandaag voor VBJ een voorbeeld van idealistische inzet en compromisloze politieke rechtlijnigheid.

Uit: 60 Nationalistische figuren – Roeland Raes

Vrij bewerkt door de redactie van Rebel!, VBJ

In 2008 werd hem postuum de Europaprijs der republikeinse partijen toegekend.  Hierbij vindt u de film met een laudatio.  Daaronder plaatsen wij deel 2 met Marijke Dillen, die de prijs mocht in ontvangst nemen.

FT